Met lede ogen zien verzekeraars dat de ravage op de financiële markten veroorzaakt door de kredietcrisis (2008)  en de eurocrisis (2011) zich vertaalde in fenomenale aangroei van het geld op de spaarrekeningen. Ondanks het feit dat er weinig verzekeraars (denk Ethias), maar juist veel banken van de verdrinkingsdood dienden gered (denk: KBC, Dexia Bank, ING, Fortis) zijn de meeste mensen met hun spaar- of beleggingsgeld naar spaarrekeningen gevlucht.

Voornamelijk om 2 redenen: liquiditeit & zekerheid. Voor dit laatste hielp de depositiegarantie tot € 100.000 die de regering invoerde om de onrust te kalmeren. Liquiditeit is natuurlijk een valabel argument om op een bankrekening te gaan schuilen. En daar kan gerust wat rendement voor opgeofferd worden. Denk aan rentes die lager zijn dan de inflatie. Maar de overheidsgarantie is niet exclusief bestemd voor banken. Bij je verzekeraar geldt die ook voor Tak 21 -producten. Zoals je hier eerder al kon lezen.

Voor verzekeraars doet het pijn dat zij niet langs de kassa passeren. Daarom duiken er stilaan nieuwe concepten op, die wonderoplossingen suggereren. Producten waar weliswaar minder liquiditeit in zit, maar die toch risicobeperking én rendement kunnen combineren. Gezien risico-aversie 1 van de redenen is om naar de spaarrekening te vluchten, willen verzekeraars zwaar inzetten op dit element om hun deel van de koek te heroveren. Het nieuwe (?) speeltje heet Tak 44. Is dit iets voor u? Of is het eerder een marketingtruuk?

Waarover gaat het?

Deze week nog kondigde Belfius Insurance aan dat ze de Belgische economie wil steunen met nieuw type beleggingsverzekering. Nu al heeft ze een Tak 44 beleggingsverzekering gelanceerd met focus op gerenomeerde fondsen. In het najaar wil ze gelijkaardig product uitbrengen met focus op de Belgische economie. Is het toeval dat het ook in regeringskringen al een tijdje gonst van de geruchten om het spaargeld te dynamiseren ten gunste van de eigen economie en dat hiervoor een Volkslening zou gelanceerd worden in het najaar?

In haar motivatie klinkt Belfius Insurance (het vroegere DVV) nogal dubbel. Enerzijds stelt ze -m.i. terecht- dat het geld van de Belg momenteel niet evenwichtig verdeeld is tussen korte – en  lange termijn, noch dat er voldoende variatie zit in de gebruikte spaarproducten. Tevens stipt ze aan dat door de grote aandacht voor liquiditeit dit geld momenteel niet echt voor lange termijninvesteringen kan ingezet worden. Het spaargeld heroriënteren zou dan ook extra groei van BBP kunnen opleveren. En dit is nodig om de toekomstige generaties ter wille te zijn. In het persartikel werd ook duidelijk dat Belfius Insurance een think tank oprichte om zich over dit laatste aspect, maar eveneens over de vergrijzingsproblematiek te buigen.

Anderzijds is het ook duidelijk dat niet alleen nobele bekommernissen aan het opzet ten grondslag liggen, maar dat er toch met een begerig oog naar de grote spaarpot gelonkt wordt. Zo wordt aangestipt dat Belgen (na Luxemburg) de hoogste spaarquote van Europa hebben (16 % van het inkomen wordt gespaard), terwijl hiervan slechts 22 % de weg naar verzekeraars vindt.  Hoe anders is dit niet net voorbij de landsgrenzen, waar verzekeraars 35 % (Frankrijk)  tot 58 % (GB en Nederland) van het spaargeld binnenhalen?

Maar naast Belfius Insurance zagen we ook reeds eerder dit jaar AXA het product Oxylife lanceren. Oxylife is een levensverzekering, die kan bestaan uit een Tak 21 (spaarverzekering) en een Tak 23 (beleggingsverzekering). Het product wordt omschreven als zuurstof voor uw spaargeld.

Wat is Tak 44?

En laat nu net de combinatie van Tak 21 met Tak 23 de kwintessens van het Tak 44 – verhaal zijn.  Een meer uitgebreide omschrijving lees je hier (let wel: ietwat verouderde informatie op vlak van rendementen en taks). De Tak 44 belegging is door de financiële crisis prematuur weer in de kasten opgeborgen, maar lijkt nu aan een revival toe.

Zo is er inmiddels ook een Tak 44 cvba, hoewel die op het eerste – (en tweede) zicht slechts een andere deur is voor de Luxemburgse vermogensadviseur Fructi Causa NV . Het was trouwens Fructi Causa dat vorig jaar een erg kritisch artikel over Tak 21 gepubliceerd heeft.

Een visuele voorstelling van een Tak 44 -belegging is erg eenvoudig. Je tekent een driehoek. Je vult de basis ervan met een Tak 21 -product: een product met kapitaalgarantie. . Het bovenste gedeelte van de driehoek bouw je op met Tak 23-producten. Slechts met dit gedeelte ga je mikken op hoger rendement en neem je dus wat meer risico.

Kritische bedenking.

Als we nu echter weten dat aan Tak 21 producten

1. kosten verbonden zijn (2 % verzekeringstaks + instapkosten),
2. dat deze producten omdat ze een gegarandeerde opbrengst moeten bieden niet anders kunnen dan investeren in voornamelijk obligaties en dat daar de rentevoeten momenteel erg laag zijn (en als ze stijgen dan dalen de rendementen) en
3. dat je daar minstens 8 jaar in belegd moet blijven of een kost voor een overlijdensdekking tot 130 % moet onderschreven worden, zoniet wordt ook nog eens een roerende voorheffing van 25 % afgehouden.

dan kan je toch niet anders dan vaststellen dat je alvast je liquiditeit opgeeft, zonder dat de kans op meerwaarde erg groot is. Natuurlijk ook de kans op verdere rentedalingen bij spaarrekeningen blijft bestaan. En op 8 jaar tijd zal de rente wellicht een zekere tijd hoger staan dan nu. En er kan ook een winstdeelname uitgekeerd worden, hoewel die door marktomstandigheden momenteel niet erg hoog ligt.

Zou het geen betere strategie zijn om je spaargeld je spaargeld te laten en met het gedeelte dat je kan missen voor langere tijd rechtstreeks in beleggingsfondsen of Tak 23 te investeren? Dan heb je géén kosten en géén risico voor het gedeelte Tak 21, maar alleen voor het gedeelte Tak 23. En normaal gezien is daar geen belasting te betalen.

Toch een marketingtruuk?

Natuurlijk is het grote probleem dat erg weinig mensen aktief nadenken over hoeveel geld ze in feite permanent beschikbaar moeten hebben (liquiditeit). En als gevolg daarvan laten ze ofwel te weinig, maar vaak ook veel te veel op spaarrekeningen achter. Om je toch te stimuleren om voor jezelf eens de oefening te maken plaatsten we hier een link naar bufferberekenaar van het NIBUD (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) uit Nederland. Deze organisatie adviseert en informeert over de financiën van de huishoudens. Het is natuurlijk niet perfect afgestemd op België, maar geeft toch een indicatie. In ons artikel van 09/04/2012 vind je  een schematische voorstelling met cijfers van enkele jaren (2008) geleden.

Waarom willen verzekeraars dan momenteel zo nodig klanten naar Tak 44 leiden en houden ze het niet bij Tak 23? Wellicht zit hier de vrees achter om met klanten over risico te moeten praten. Als ze een combinatie maken met ook een gedeelte Tak 21, dan kunnen ze ook uitpakken met begrippen als veiligheid en kapitaalsgarantie. Woorden die als muziek in de oren klinken bij bange, ongeïnformeerde spaarders.

Om het provocerend te stellen: Tak 44 is het glijmiddel om de klant weg van de bank naar de producten van de verzekeraars te lokken.

Uiteraard kan je bij Ethisch Beleggen ook kiezen voor een combinatie Tak 21 – Tak 23. Maar misschien is het toch beter om je spaargeld spaargeld te laten zijn. Vind je duurzaam sparen belangrijk dan kan je terecht bij bepaalde rekeningen bij VDK, bij Triodos Bank, Krekelsparen bij BNP Paribas Fortis -hoelang nog?- en vanaf 2015 wellicht ook bij New !3.

Met het gedeelte van je geld dat je lang kan missen, kan je dan echt gaan voor rendement. Ons aanbod van meer dan 50 fondsen laat ons toe om zeker iets uit te werken dat je zit als gegoten. En dat toch voldoende spreiding biedt om risico’s te verkleinen. Want volatiliteit is het beest dat bedwongen moet worden.

Conclusie:

Als een groot gedeelte van je belegging –gezien de huidige financiële situatie– niet veel rendement kan opbrengen, is het dan verstandig om in Tak 44  te investeren? Span je dan niet het paard achter de wagen waardoor je slechts erg weinig financiële vooruitgang zal maken?

We hebben te veel respect voor de dieren én voor onze medemens om wie die daar warm voor loopt een ‘ezel’ te noemen. Maar ‘schaap’ gaat toch al een beetje in de richting ;-).

Je hoeft het uiteraard niet eens te zijn met deze analyse. Aan elk verhaal zitten er nu eenmaal verschillende kanten. We hebben je alvast onze kijk aangeboden.