Op 25/11/2021 publiceerden we een artikel waarin we onze deelname aan de beursrally van De Tijd aankondigden. Ondanks een aantal bedenkingen rond (de beperkingen van) het opzet hoopten we dat deelname kon aantonen dat een buy and hold-strategie verantwoord kan uitpakken. We hoopten natuurlijk om niet af te gaan en wilden daarom tot de 30 % beste performers behoren.
Op het einde van de beursrally, zie de bijdrage van 31/01/2022, bleek dat we door de korte tijdsspanne van de wedstrijd geen bewijs geleverd hadden van het feit dat buy and hold werkte. Tenzij misschien onrechtstreeks. Immers in de hoofdcompetitie eindigden we bij de 16 % best scorende. We mogen er wellicht van uitgaan dat erg veel mensen door het spelelement en het competitiegehalte redelijk veel verrichtingen uitvoerden. Telkens met kosten én met de mogelijkheid dat wat verkocht werd uiteindelijk toch nog slecht geherinvesteerd werd.
Het sentiment gekeerd.
De beursrally vond plaats tijdens een kantelmoment in de financiële wereld.
- rentes begonnen te stijgen,
- de inflatie begon te ontsporen
- groeiaandelen – jarenlang de beurslievelingen- werden gestimuleerd door beide voorgaande punten ingeruild voor waarde-aandelen
- (en dan moest de “speciale operatie” van Rusland in de Oekraïne nog beginnen, waardoor de energieprijzen nog verder de hoogte in gingen).
Ondertussen weten we dat we afstevenen op een slecht beursjaar. Buiten fossiele brandstoffen zijn er weinig beleggingscategorie-en die het goed deden. Zelfs obligaties, meestal een veilige haven als aandelen kelderen, liepen grote verliezen op door de felle rentestijgingen.
ESG levert dit jaar geen rendement op. Een terechte conclusie?
Die globale slechte resultaten kon je ook aflezen in onze eigen portefeuille. En in die van onze modelportefeuilles.
Her en der wordt al gepubliceerd dat je om rendement te bekomen beter wegblijft uit ESG. De hype zou over haar hoogtepunt zijn. De ogen van veel beleggers zouden opengaan: je beleggingsuniversum wordt te zeer beperkt door te focussen op ESG, bedrijven moeten meer bezig zijn met hun winstgevendheid en minder met zich te profileren op wat politiek correct gevonden wordt, … .
Omdat de eigen portefeuille en de modelportefeuilles specifiek vanuit de ESG-hoek opgezet zijn, lijkt het zinvol om ook eens te focussen op de fictieve portefeuille die ik voor deelname aan de beursrally gekocht heb. Daar heb ik geschreven waarom we om bepaalde redenen niet de ambitie hadden om zo duurzaam mogelijk te beleggen. Met uitzondering van de 2 fondsen die we aankochten. Deze hadden toen een indeling bij art. 9 onder de SFDR-regels.
De selectie van de individuele aandelen gebeurde eerder op basis van actuele feiten mbt. de bedrijven, welke volgens mijn inzicht op korte termijn invloed konden hebben op hun koersontwikkeling.
Quo vadis selectie?
Ik heb mij beperkt tot de aanvangsaankopen van 24/11/2021 en die vergeleken met de waarde van 20/10/2022.
| A(andeel) /F(onds) | waarde 24/112021 | waarde 20/10/2022 | rendement |
| X-Fab (A) | € 2736 | € 1713 | – 37,39% |
| Adyen (A) | € 4664 | € 2641,2 | – 43,37% |
| Apple (A) | € 3586,18 | € 3596,5 | + 10,23% |
| Meta (A) | € 2998,34 | € 1332,3 | – 54,68% |
| Microsoft (A) | € 3000,62 | € 2412,1 | – 19,61% |
| Nvidia (A) | € 4211,2 | € 1807,65 | – 56,22% |
| Tesla (A) | € 3856,4 | € 2717,77 | – 29,53% |
| Visa (A) | € 3605,98 | € 3802,2 | + 5,40% |
| Royal Dutch Shell (A) | € 3890,4 | € 5344 | + 37,36% |
| Air Liquide (A) | € 3016,4 | € 2425,6 | – 19,59% |
| Prosus (A) | € 2934,8 | € 1940 | – 33,90% |
| Ahold Delhaize (A) | € 3052,5 | € 2746 | – 10,04% |
| BNP Aqua Classic (F) | € 3258,15 | € 2675,85 | – 17,87% |
| NN Global Sustainable Equity (F) | € 3299,4 | € 2574 | – 21,99% |
| totaal | € 48110,37 | € 37728,17 | – 21,58% |
Er zijn 3 aankopen die momenteel een positief rendement zouden opgeleverd hebben. Bij Shell is duidelijk dat de energiecrisis het aandeel de lucht inschoot. Ook Apple en Visa eindigen positief.
Al de rest zijn verliezers. We moeten in de rendementen rekening houden met het feit dat -mede ten gevolge van de oorlog aan onze oostflank- de waarde van de $ gestegen is tegenover die van de €. Dit hielp Visa en Apple om rendabel te blijven. Bij andere aandelen welke in $ noteerden hielp dit alleen om het verlies wat te temperen.
Fondsen = spreiding = afzwakken extremen
De beide fondsen scoren gemiddeld (-17,87 % en -21,99 % terwijl het totaal verlies op de portefeuille -21,58 % is). Dit is een aanwijzing voor het feit dat fondsenbeleggingen risico’s afzwakken. Je zal er nooit het maximaal rendement mee behalen dat je met een zeer beperkte selectie van aandelen kan behalen. Maar je zal er ook nooit het allergrootste verlies mee oplopen. Ze zijn dus duidelijk bruikbaar voor wie aan risicospreiding wil doen. Hun gewicht in de totale portefeuille bleef ook relatief stabiel (13,6 % in 2021 versus 13.92 % in 2021).
Individuele aandelen schommelen veel harder. Een groeier als Shell vertegenwoordigde in 2021 8,09 % van de portefeuille, terwijl die in 2022 al 14,16 % innam. Terwijl een verliezer als Nvidia in 2021 nog een gewicht had van 8,75 % verschrompelde dit tot 4,79 % 11 maanden later.
Never catch a falling knife.
In periodes waar alles naar beneden gaat is het zeer verleidelijk te denken dat er automatisch koopkansen bovendrijven. Zo had ik gedurende de beursrally op 6/01/22 met resterende cash aandelen bijgekocht van Microsoft, Nvidia en Tesla. Overtuigd als ik was van de blijvende groeiperspectieven van de eerste 2 en van het effect van goede cijfers in Q42021 bij Tesla.
Toch gingen alle 3 de waarden in de daaropvolgende maanden nog flink lager. De beurswijsheid “dat wie een vallend mes probeert op te vangen, veel kans maakt op bloedende vingers” kan niet beter geïllustreerd worden. Nochtans zijn de groeiperspectieven van de 3 bedrijven ook nu nog redelijk goed. Hoewel van Tesla dient gezegd te worden dat dit bedrijf toch nog altijd erg duur gewaardeerd is (oktober 2022: was de prijs/koersratio 66,9).
Doet de globale markt het momenteel beter dan de markt die zich door ESG laat leiden?
Op basis van de waarde-evolutie van de portefeuille die ik er bij de beursrally op nahield, lijkt dit niet bewezen.
Maar als we bijv. inzoemen op 2 onderscheiden markten (Wereldwijd en Europa) en daar producten vergelijken mét – en zonder ESG insteek, dan moet bevestigend op bovenstaande vraag geantwoord worden.
Zo noteert de iShares MSCI WORLD SRI UCITS ETF (SUSW) per 20/10/2022 met een verlies sinds jaarbegin (YTD) van 15,69, terwijl de iShares CORE MSCI World UCITS ETF (IWDA) slechts op een verlies van 11,51 % staat.
Ook in Europa zien we dezelfde tendens. De iShares MSCI EUROPE SRI UCITS ETF (IESE) verloor reeds 19,93 %, terwijl de iShares CORE MSCI EUROPE UCITS ETF (IMAE) slechts met 15,03 % achteruitboerde.
De verschillen worden wellicht gedeeltelijk verklaard door het weren of juist investeren in bedrijven actief in de sector van fossiele brandstoffen. Je zag bvb. ook dat Shell in mijn beursrally-portefeuille een positieve uitschieter was. Hoewel ik de oorlog in Oekraïne uiteraard niet voorzien had. De opname van Shell in deze portefeuille werd toen eerder gemotiveerd door de net aangekondigde structuurvereenvoudiging bij het bedrijf.
1 zwaluw maakt nog geen lente.
Dat ESG-beleggingen qua rendement dit jaar niet goed scoren, heeft mogelijk meer met specifieke omstandigheden (energiecrisis) dan met een blijvende tendens te maken.
Zo staan er erg veel pijlen momenteel gericht richting energietransitie, verlagen van CO2-uitstoot, … Denk o.m. Green Deal. Dit alles wil echter niet zeggen dat vergroening/verduurzaming in 1 rechte lijn zal verlopen. Externe omstandigheden zoals oorlog, temporiseren omdat andere problemen zich opdringen (overheidsfinanciën, inflatie, …), … kunnen allemaal voor vertraging en terugval zorgen.
Daarom herinneren we hen die al dansen op he graf van duurzaam beleggen graag aan een wettelijke verplichte mededeling ” rendementen uit het verleden zijn geen garantie voor toekomstig rendement”. Zelfs niet als die rendementen opgetekend werden in een zeer recent verleden, zoals het voorbije jaar.