Binnen enkele dagen zijn er opnieuw verkiezingen voor het Europees Parlement. Verkiezingen voor de postjes, het parkeren van uitgerangeerde politici of voor een politiek programma? We deden een steekproef op thema’s die voor onze werking relevant zijn én tevens deel uitmaakten van recente werkzaamheden van Europees Parlement/Europese Commissie:

• De voorbeeldfunctie van Europa als het op naleven en promoten van de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) aankomt. Hierover werd per 30/01/2019 door de Europese Commissie een discussietekst gepubliceerd met als titel Naar een duurzaam Europa in 2030.
• Het Actieplan duurzame financiering, door de Europese Commissie bekendgemaakt per 08/03/2018 en nog verder uit te werken in de komende maanden zodat duurzaam beleggen duidelijker omschreven wordt en een pak meer financiële middelen ingezet worden om de doelstellingen van klimaatconferentie van Parijs en de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling van de VN te kunnen bereiken.   

Onze vragen zijn: Wat zijn de standpunten van de diverse politieke fracties hierover? Engageren zij zich om verder aan de kar te duwen of willen ze eerder afremmen?

Europa: geen populair item.

Europa lijkt een ver van mijn bed-show. En de afstand tussen de burger en Europa is meestal erg groot (Europa of  in ander landen vaak ‘Brussel’ heeft nu eenmaal geen populair imago. In extremis gaat het van anti-Europese sentimenten tot uitstappen (of alvast proberen dit te doen)).

Toch is de impact van Europa erg groot. Zonder de druk (en het geld) van Europa waren onze rivieren wellicht nog steeds open riolen of was er 2 decennia geleden geen financiële sanering gebeurt in ons land (met oog op toetreden tot de €).

Om de afstand tussen Europa en de burger te helpen overbruggen wordt er ook flink wat geld gespendeerd aan voorlichting. Zo werd vorig jaar de website Wat Europa voor mij doet gelanceerd.

Europese verkiezingsprogramma’s of Europese personencultus?

De meeste Vlaamse partijprogramma’s besteden erg weinig aandacht aan de Europese verkiezingen:

• Bij CD&V is dit het 7e punt (op totaal van 7). Europa staat dan voor sterk, slim en warm in 11 garanties
• Bij Open-VLD trok zelfs naar een land dat uit Europa wil stappen om zijn 6 pagina’s in zijn programma mbt. Europa voor te stellen
• Bij N-VA heeft een brochure over Europa van 12 pagina’s waarin vooral grote foto’ s de plaats innemen. Ook wordt duidelijk gemaakt dat Catalonië tot Europa behoort.
• Vlaams Belang out zich pro-Europa ( als bakermat van “onze” cultuur). In hun programma gaan 6 op de 100 pagina’s over Europa.
• SP-A  zet in op een Europa dat mensen beschermt
• Groen erkent de verdiensten van Europa op vlak van vrede, stabiliteit en welvaart, maar wil meer aandacht voor mens en milieu . Op de kandidatenlijst voor Europa kan je per kandidaat nog wat specifieke insteken vinden.
• PVDA heeft op het eerste zicht het vlotst terug te vinden Europees programma. 11 punten voor een fundamenteel ander Europa

In geen enkel programma vinden we -behoudens vergissing tijdens opzoeken- een verwijzing naar het Actieplan duurzame financiering, noch naar Naar een duurzaam Europa in 2030 . Ofwel vinden de partijen die Europese initiatieven niet belangrijk. Ofwel stroomt waar hun afgevaardigden in Brussel of Straatsburg mee bezig zijn onvoldoende tot in de (marketing)geledingen van de partijen door. Wel vinden we op de meeste websites grote foto’s van de meest vooruitgeschoven kandidaten.

De Europese fracties in ons vergrootglas.

Omdat we in de Vlaamse afdelingen geen verwijzingen vinden, keken we even hogerop. Voor PVDA vonden we geen Europese wapenbroeders terug, gezien zij momenteel niet vertegenwoordigd zijn in het Europees parlement.

Voor de andere partijen zochten wij op de website van hun fractie met het Google-vergrootglas naar bijdragen in verband met volgende trefwoorden “taxonomy” (de in het Actieplan voorgestelde begripsomschrijving van wat nu al dan niet een duurzaam financieel product is – vertaalt in het Nederlands als ‘taxonomie‘ ), “sustainable investing” (duurzaam beleggen) en “sustainable development goals –SDG ” (duurzame ontwikkelingsdoelen).

Het leek ons dat partijen die de vinger aan de pols houden én bezig zijn met de materies die recent aan bod gekomen zijn binnen Europa hierrond op zijn minst hadden moeten publiceren/communiceren.

• Voor CD&V komen we dan bij de EVP . Op hun homepage levert taxonomy 0 matches op, sustainable investing levert 20 matches op. Meestal gaat het over oudere teksten. En teksten die niets met duurzaam beleggen te maken hebben. Dus een te ruim gekozen indexering op hun site. Ook in hun manifest 2019 vind je zo goed als niets concreet. Op ‘sustainable development goals’ vindt je 16 resultaten. Helaas allen ouder dan het rapport van de Europese commissie zelf.
• Voor Open-VLD gingen we bij ALDE te rade. Taxonomy levert er eveneens 0 matches op, sustainable investing levert er 1 op (daterend van 2017). 6 hits voor duurzame ontwikkelingsdoelen, 1 ervan dateert van na de publicatie door de Europese Commissie en gaat over transport en energienetwerken. We vinden alleen het woord ‘goal’ in de tekst. Dus ook hier vrezen we het slachtoffer te zijn van een slecht afgestelde zoekfunctie.
• Voor N-VA stranden we op EFA. Taxonomy levert geen match op, sustainable investing loopt ook dood. Bij SDG komen we op 1 hit, waarbij de transitie weg van fossiele brandstoffen ondersteunt wordt, men zich uitspreekt tegen “fracking” en voor uitfasering van nucleaire energie. Het Vlaamse ecorealisme waarin kernenergie sterk gepromoot werd lijkt hier niet aan de orde. Een over het hoofd-geziene opportuniteit voor de studaxen van SPA-a op zoek naar een item om N-VA klem te rijden 😉 .
• Vlaams Belang breng ons tot de ENV, maar hun website(volgens Wikipedia) www.enfgroup-ep.eu is niet te consulteren.  Op hun menleuropa.eu-pagina is geen zoekfunctie te vinden. Bij gebrek aan toegankelijkheid kunnen we dus niets zeggen over hun aanhankelijkheid aan duurzaam investeren of bevorderen van duurzame ontwikkelingsdoelen. Op basis van hun euroscepsis én ideologie kunnen we vermoeden dat ze niet inspelen op de thema’s van onze steekproef.
• SP-A vindt onderdak bij S&D. De zoekfunctie vinden we niet op hun homepagina, maar na wat trail and error vinden we iets recents over duurzaam investeren en ook over SDG’s .
• Groen gaat op in The Greens / European Free Alliance. Daar levert taxonomy 4 relevante matches op, sustainable investing levert ook recente hits op.  SDG daarentegen levert erg veel linken op, maar ook hier lijkt dit vooral veroorzaakt door slecht afgestelde zoekfunctie.

Al bij al is het ontmoedigend dat we als burger wel voor Europa mogen (moeten) stemmen, maar dat de politieke partijen over het algemeen erg weinig in hun programma zetten wat ze in Europa willen verwezenlijken. Ook spreken ze zich niet echt uit over richtingen die men wil ondersteunen/tegenwerken. Ronkende principes en – teksten worden op hoog niveau opgesteld. Maar wie ondersteunt ze, hoe ze verder vorm krijgen, … het is als burger bijna niet te achterhalen.

Een allegorie.

Het doet vrezen dat dit belangrijke politiek niveau niet echt ernstig genomen wordt. Of juist toch als we de klemtonen op ernstig én op genomen leggen (© Schild&Vriend-meme).

Uit de Griekse mythologie weten we dat de jonge Europa door oppergod Zeus ontvoerd werd. Die gedroeg zich als de eerste de beste Harvey Weinstein en kwam daar min of meer probleemloos mee weg.

Het lijkt er toch een beetje op dat het oude Europa even argeloos met zijn burgers omgaat. Ondanks het vele manna dat uit Europa op haar vertegenwoordigers neerdaalt, is de communicatie over wat er gebeurt en wie duwt of afremt blijkbaar beter een goed bewaard geheim dan een transparant gegeven.

Bovenstaande is natuurlijk slechts een steekproef, maar het is zeker niet onmogelijk dat we tot dezelfde conclusies zouden komen als we andere topics zouden onderzoeken.

PS: Finance Watch maakte een doorgedreven analyse. Welke partijen engageren zich voor een verdere financiële hervorming?  U vindt hun bevindingen in Engels, Frans of Duits. Bovenstaande tekst kwam los van Finance Watch tot stand.