Bij het opmaken van onze modelportefeuilles hadden we er nog geen idee van. Maar AI  is duidelijk het buzzwoord van 2023. De snelheid waarmee alles rond AI  (artificiële intelligentie) evolueert én de aandacht die het momenteel in de (financiële) pers krijgt is indrukwekkend.

Maar het blijft moeilijk om een duidelijke lijn te trekken tussen “hypes” en “structurele verschuivingen”. Als er volop kruitdampen hangen, kan je het slagveld niet overzien. Dit lijkt ons momenteel de situatie te zijn. En dus zit je met de onzekerheid: spring ik op deze trein of wacht ik nog even af  Maar mis ik dan geen grote kans? De twijfel knaagt.

Maakten het niet waar.

Toen er in 2001 rumoer was over een revolutionair nieuw voertuig, bleek het uiteindelijk over de Segway te gaan. Een voertuig dat weliswaar wel eens armen en benen -, maar nooit potten brak. Ondertussen, zovele jaren later, zijn er ettelijke nieuwe mogelijkheden voor wie iets anders zoekt tussen de klassieke fiets of de wagen. De noodzaak aan gevarieerder aanbod was er wel, maar de Segway bleek niet de “killer-applicatie”. Integendeel de productie ervan is inmiddels gestopt.

Net voor de eeuwwisseling had General Motors met zijn EV1 een elektrische wagen in hun aanbod. Wegens gebrek aan succes werd deze quasi direct naar het autokerkhof afgevoerd. Zijn tijd vooruit? Als je de huidige evolutie naar elektrisch rijden ziet, lijkt dit niet te ontkennen.

De Metaverse, door Mark Zuckerberg aangekondigt als ‘the next big thing’, slorpte tot heden vooral veel geld op, maar leidde nog niet tot een doorbraak. Of de recent door Apple uitgebrachte pokkedure Vision Pro-bril de deur naar de Metaverse wel openbeukt is af te wachten.

3 voorbeelden van verwachtingen die in de praktijk niet waargemaakt werden door het product waaraan ze gekoppeld waren.

This Time It’s Different?

Het lijkt er echter op dat artificiële intelligentie (AI) in een andere categorie speelt. ChatGPT is amper enkele maanden oud en het deed de voorbije maanden de stoppen in de markt doorslaan. Iedereen heeft er erg hoge verwachtingen van. In die mate zelfs dat de neerwaartse winstverwachtingen van meer dan de helft van de bedrijven opgenomen in de S&P 500-index (cijfers medio 05/2023) zo goed als onder het radar bleef. Dit dankzij het oprukken van de ‘magnificent seven’, ook wel aomschreven met het acroniem MAANMAT. De bedrijven die op de beurs momenteel het meeste haren spinnen bij de verwachtingen die AI oproept: Microsoft, Apple, Amazon, Nvidia, Meta, Alphabet en Tesla.

Veelal wordt de impact van AI vergeleken met die van het internet. Eind de jaren ’90 waren de verwachtingen rond het internet torenhoog. Uiteindelijk zijn deze verwachtingen ook uitgekomen. Maar niet nadat ze eerst een golf van overwaarderingen en falingen veroorzaakten. Sommige van de huidige bedrijfsgiganten zijn uiteindelijk na enkele jaren uit het gewoel komen bovendrijven.

Mogelijk, maar niet zeker.

Wellicht wordt het bij AI iets gelijkaardigs. Nu is er stevige reuring en lopen bedrijven met de diepste zakken én een focus op technologie/informatica het meest in de kijker. In tegenstelling tot het begin van de internethype zijn die bedrijven nu wel stevig gekapitaliseerd. Waardoor het wellicht veilig is om op hen in te zetten. Maar daarmee is nog lang niet gezegd dat dit de uiteindelijke winnaars worden. Of dat de huidige verwachtingen in de eerstkomende jaren gerealiseerd worden.

In dezen is het nuttig om ook even de ervaring van de Goldrush mee te geven: Het waren niet de goudzoekers zelf, maar zij de hen de houwelen en spades konden verkopen, die de beste zaken deden.

Is er een rol voor AI bij duurzaam beleggen?

Natuurlijk zal deze er zijn. Duurzaam beleggen is immers geen door grenzen afgebakend – en beschermd gebied waar AI per definitie moet geweerd worden. En AI heeft als eigenschap dat het op gestructureerde manier data kan inventariseren en ordenen.

Het valt derhave te verwachten dat niet alleen de huidige ESG-dataproviders (MSCI ESG, Sustainalytics, …) flink zullen inzetten op AI, maar ook nieuwe aanbieders van informatie  zullen dit doen. We denken dan bijvb. aan UTIL of Arabesque.

Ook vermogensbeheerders zullen steeds meer data (moeten: remember EU-taxonomie, PAI’s, …) gaan minen. Dit ten gevolge hun transparantieverplichtingen. Tekenend bijvb. is dat DPAM recent een akkoord gesloten heeft met het eerder vermeldde UTIL.

Zelfs particuliere beleggers zullen straks hun specifieke doelbelegging dusdanig kunnen omschrijven dat ChatGPT, Bing, Google Bard en tuti quanti voor hen die stocks/fondsen pikken die het best aansluiten op hun omschreven behoeftes. Vlugger (en -te verwachten- ook beter) dan eender welke financiële tussenpersoon. Blijft dan alleen nog de kwestie van de correctheid van de informatie. Nu wordt nog geregeld de draak gestoken met AI-antwoorden die fouten bevatten. Vraag is of dit binnen enkele jaren nog een probleem is.

Ook valt de verwachten dat de opvolging van je belegging/fondsen (minstens deels) aan AI kan uitbesteed worden.

Geven we morele- en persoonlijke kwesties uit handen?

Wellicht blijft alleen de vraag ‘”waarin wil ik beleggen en waarom?” nog een tijdje buiten schot van AI. Dit is een persoonlijke –  en morele kwestie. Antwoorden op persoonlijke-  en morele kwesties uitbesteden aan derden (organisaties of technieken) is in het verleden vaak faliekant afgelopen. We moeten maar aan wandaden gelegitimeerd door godsdiensten en politieke overtuigingen denken.

Maar ook hier moeten we ons geen illusies maken. Goed getrainde – en goed afgestelde technologie kan vlugger en los van emoties wellicht betere verantwoorde keuzes maken dan ons eigen beperkte brein ooit zal kunnen.