De Republikeinse- en de Democratische Conventie in de VS zijn achter de rug. De laatste rechte lijn naar de presidentsverkiezingen is ingezet. Bij de Republikeinse kandidaat Mitt Romney weten we dat hij niet wakker ligt van de milieuproblematiek. Hij wist zijn mensen te begeesteren door de huidige president te ridiculeren met zijn 4 jaar oude belofte om de stijging van het waterpeil van de oceanen te bestrijden. Dit in een periode waarin de VS door een uitzonderlijke droge zomer ging én met buiten de orkaan Isaac, waardoor de conventie zelfs even in het gedrang kwam. Exact 7 jaar na de orkaan orkaan Katrina die New Orleans bijna van de kaart veegde. Barack Obama repliceerde tijdens zijn speech waarop hij zijn nominatie aanvaarde door te stellen  “Climate Change is not a Hoax”(betekenis Hoax). Zijn milieubeleid is echter ook niet geworden wat hij ons beloofde bij zijn aantreden (hoewel hij recent een reglementering liet stemmen, die de autovervuiling toch -eindelijk- drastisch zal aanpakken).

Het is daarom absoluut een goed idee om op alle mogelijke wijzen druk te blijven uitoefenen om de milieu-aandacht niet te laten verslappen. Het initiatief Sing for the Climate dat op 22 & 23 september plaats vindt, is dan ook euh …. op zijn plaats. Een initiatief van The Big Ask, 11.11.11 en klimaatcoalitie dat net enkele weken voor de gemeenteraadsverkiezingen gepland is.

Door de financiële crisis is de beleidsaandacht helaas wat weggeëbd van de zoektocht naar nieuwe energiën, veilig & genoeg water en voedsel voor iedereen, global warming, … Het mislukken van de Rio+20 conferentie is hier ook symptomatisch voor.

Milieubewustzijn aanscherpen is een blijvend proces waarbij onderwijs, ouders, media, nieuwe sociale bewegingen een grote rol moeten spelen. Maar uiteindelijk moeten we allemaal zelf in ons eigen leven zoeken naar manieren om ons steentje bij te dragen. Zuinig zijn met water, isoleren, minder plastiek gebruiken, recycleren, …. . Ook in onze portemonnee kunnen we een bijdrage leveren.

Het is irrealistisch te denken dat iedereen die zijn keel openzet voor het milieu zijn eigen spaar- en beleggingsbeleid onder handen neemt. Maar het zou wel een zeer letterlijke uitvoering zijn van de engelse uitdrukking  Put Your Money Where Your Mouth Is . Via onder meer ons platform Ethisch Beleggen is dit mogelijk. Zo hebben wij in ons permanent aanbod 9 ecologiefondsen. U vind ze onderaan dit overzicht.

Toch denk ik dat het niet verstandig is om al je middelen in ecologiefondsen te stoppen. Omdat ze een zeer specifieke investeringssector zijn (die dan ook momenteel nog relatief klein in omvang is), gaat het over fondsen die een relatief hoog beleggingsrisico met zich meebrengen. De laatste jaren is het rendement bij deze fondsen niet positief. Daar zijn verschillende oorzaken voor:

• enerzijds heeft het milieu door de financiële crisis geen prioriteit meer gehad. Dit heeft ertoe geleid dat politieke beslissingen rond milieu niet consistent waren. Enerzijds wil Europa CO2-uitstoot verlagen én zijn energieafhankelijkheid beperken door te kiezen voor hernieuwbare bronnen, maar anderzijds zijn de begrotingen aangetast door de banken- en eurocrisis en dient er gesaneerd. Dus enerzijds werden er initiatieven genomen ter stimulatie, maar anderzijds werden ze weer ingetrokken: denk aan de problematiek van de zonnepanelensubsidie (van oversubsidiëring tot quasi afbouw), aan de ecobonussen voor milieuvriendelijke wagens die eind vorig jaar verdwenen of aan het invoeren en ondertussen terug afschaffen van de belastingsvoordelen voor groene leningen. Op dergelijke politiek van quasi permanent schipperen kan je als individu, maar ook als bedrijf geen strategie uitbouwen. En dergelijke start-stopscenario’s zijn heus niet alleen Made in Belgium.
• Verder heeft een gedeelte van het bedrijfsleven gekozen om prioriteit te geven aan het oppoetsen van hun balansen en daarom vernieuwende initiatieven in de koelkast gestopt. De financiële noodzaak ertoe -op korte termijn- viel trouwens weg toen in 2008 en 2009 de olieprijs plots scherp naar benedendook & er door overcapaciteit in het productieproces geen nieuwe schaarste kwam.
• Tot slot mag men ook niet vergeten dat een groot stuk van de “ecologische markt” van Europa naar China verhuisd is. Goedkoop zonnepanelen maken doe je nu eenmaal in een kapitalistische wereldeconomie daar waar de technische kennis voldoende en de arbeid goedkoop is. Erg veel beursgenoteerde bedrijven uit de sector van de nieuwe energie, bijv.  zijn door dit alles in zwaar weer gekomen (tot diverse falingen toe).
• …

Omdat het verleden echter niet steeds een perfecte voorspeller is van de toekomst, denken wij dat die negatieve trend zich wellicht eerlang zal keren. Ooit komt er een tijd dat we met zijn allen toch de milieurealiteit niet langer zullen kunnen ontkennen en dat investeringen in Cleantech en (Re)New(able) Resources terug onder de aandacht zullen moeten komen.

Het is een overtrokken vergelijking, maar ecologiefondsen zouden wel eens hetzelfde parcours kunnen afleggen als dit van de ICT-fondsen. Nadat die door het ontluikende internet de hype van eind 20e eeuw waren, bleek al vlug dat het toch over een bubbel ging. Diverse speculanten die dachten dat daar het snelle geld zat en geld gaven aan elk bedrijf dat ook maar een vaag plan had om iets te doen met internet, verloren in het begin van de jaren 2000 flink wat geld. Je kan dicht bij huis denken aan de onfortuinlijke  Lernout & Hauspie-aandelen en in Nederland onder meer aan het debacle bij de beursintroductie van World Online. Nochtans is de digitalisering de voorbije 10 jaar toch doorgebroken en zijn er nu in de financiële markt toch flink wat succesverhalen (Denk  Apple, denk Google en vergeet Facebook wegens -terug- onrealistische greedy verwachtingen en prijsstelling). Iemand die dus in pakweg 2003 de technologiesector terug in zijn portefeuille opnam, zal zich dit wellicht niet echt  beklagen.

Momenteel zijn er stilaan tekenen dat ook de ecologiefondsen zich klaarmaken voor een revival.

• Meer en meer landen zetten in op hernieuwbare energie (onder meer gezien de inmiddels terug gestegen olieprijs en de ramp in Fukushima met de kerncentrale).
• Ook blijft de stijging van de wereldbevolking aanzetten tot sanering (meestal uit bittere noodzaak) van vervuiling en tot investeren in infrastructuur voor drinkbaar water.

Zo stelt Paul Gaston, vermogensbeheerder bij het Zwitserse Pictet dat er tegen 2030 41 trillioen dollar nodig is om de gestegen watervraag te kunnen realiseren (publicatie 31/08/2012). Hij ziet daar dus een erg grote groeikans voor themafondsen als hun eigen prijswinnend Pictet Waterfonds . Privé-ondenemingen zouden momenteel slechts 8 % van de watermarkt uitmaken. Hij verwacht ook dat dit groeit tot 21 % in het komend decennium (publicatie 24/08/2012- beiden nav. voorbije wereldwaterweek).

Het is een ideologische vraag of een levensbelangrijk goed als water in privéhanden moet zitten of niet. Maar het alternatief om het persé via een openbare dienst te willen organiseren lijkt ook niet realistisch. Veel landen hebben niet de technische kennis en/ of de financiële middelen om hun watervoorziening efficiënt te organiseren of hebben een politieke elite die als corrupt kan bestempeld worden.

Is het dan nu een goed moment omte investeren in ecologiefondsen? Helaas hebben we géén glazen bol. Maar we denken dat je dergelijke fondsen zeker in je investeringen mag hebben. Gezien de prestaties uit het verleden zouden we toch durven aanbevelen om je investeringen te spreiden.

Je kan dit doen in de tijd (door regelmatig kleine stukjes aan te kopen, koop je nooit op de absolute top of absolute bodem en heb je een gemiddeld rendement)  of door investering in ecologiefondsen aan te vullen met enkele minder specifieke, maar algemeen ethische fondsen. Je vindt ons aanbod hiervoor eveneens in de reeds aangehaalde link.