Er zijn in deze weken 2 dingen erg opvallend: het doorbreken van de Kachovka-stuwdam in Oekraïne in volle oorlogstijd én de opstoot van de  techaandelen in de roes die rond Artificiële Intelligentie hangt. Wat hebben deze beide thema’s te maken met Ethisch Beleggen? Ze doen bij mij alvast belletjes afgaan naar situaties uit het verleden. En kunnen we daar iets uit leren?

Chersonregio (2023) versus Ijzervlakte (1914-1918)

Over het doorbreken van de stuwdam bij Nova Kachovka zijn nog erg veel gegevens onduidelijk: samenloop van gebrek aan onderhoud en hoge waterstand?, een doelbewuste aanslag van Oekraïne (de Russische versie)?, een doelbewuste aanslag van Rusland (de Oekraïense versie)?

Vast staat dat

• er veel menselijk leed is,
• het tijdstip (rond het moment waarin er tegenoffensief van Oekraïne verwacht werd) wel erg in het oog springt,
• de hulpverlening traag op gang komt én
• er in het Westen al dadelijk erg veel aandacht is voor de ecologische gevolgen van deze ramp.

Was het vroeger minder erg?

Vooral dit laatste viel mij persoonlijk op. Het lijkt een teken van de tijd én van de gevoeligheid rond klimaat en natuur die niet meer weg te denken is in onze huidige cultuur. Of toch niet? Is het misschien ook een gevolg van de kijk die wij hier met zijn allen op de oorlog hebben? Een kijk waarin de baarlijke duivel Poetin heet en alles wat hem verder kan demoniseren met beide handen aangegrepen wordt. Het is een open vraag.

De ecologische gevolgen zijn er en ze zijn niet te ontkennen. Het gebrek aan mededogen van Poetin is er ook en is evenmin te ontkennen. En we leven in een maatschappij waar veel meer industrialisering (met kans op vervuiling) is dan vroeger. Tevens is de regio die nu getroffen is  drukker bevolkt dan deze waar ik straks  mee wil vergelijken.

2 maten, 2 gewichten?

Want kennen we uit onze eigen geschiedenis niet ook een strategische overstroming ingezet om de vijand te verschalken? Ik ben nog van een generatie die de naam van Karel Cogge in zijn geschiedenisschriftje moest neerpennen. Cogghe werd daar verheerlijkt als het toonbeeld van de vaderlandse held. Hij die met zijn stoutmoedig plan de pinhelmen belette om het volledige land in te nemen. Geschiedenis wordt natuurlijk geschreven met de pen van de overwinnaar. En toen ik op de schoolbanken zat was er van enige nuance in de benadering of het verbanden leggen met andere disciplines niet veel ruimte. Ik herinner mij dus niet dat er toen ook maar enige aandacht besteed werd aan de vele koeien en ander (pluim)vee , … dat daarbij het leven inschoot.

Maar dat was toen en nu zijn we toch zo veel wijzer. Of niet? 9 jaar geleden (toch geen eeuwigheid) was het 100 jaar geleden dat de Groote Oorlog begon. Onze media hebben daar toen uitgebreid aandacht aan besteed. Zo kan je op VRT nog deze tekst over het laten overstromen van de Ijzervlakte nalezen. Er valt geen woord over de gevolgen op milieuvlak. Fauna en flora lijken in onze eigen achtertuin plots niet meer belangrijk.

Selectieve verontwaardiging nu of slordigheid in 2014? Aan de lezer de keuze. Nochtans waren de gevolgen van de onderwaterzetting (met zout zeewater) niet gering. De bioloog Jean Massart(1865 – 1925) heeft hierover meermaals gepubliceerd. Dit artikel geeft je een algemene inleiding hierover.

AI (2023) versus Internet (1999)

2022 was een jaar met scherpe waardeverliezen op de beurzen. De meeste averij werd opgelopen bij tech-aandelen. 2023 lijkt hiervan het spiegelbeeld op te leveren. Diverse techbedrijven kennen fenomenale koerwinsten.  Allemaal gedreven voor 1 hype ‘Artificial Intelligence’ (AI). Het buzzwoord lijkt hier te zijn ChatGPT. De verwachtingen zijn enorm. Niet alleen op vlak van rendabiliteits- en tijdswinsten.

Er is ook een donkere kant: verlies van routinejobs en mogelijk ook van intellectuele- of creatieve jobs, dreigend meesterschap van computerintelligentie en robotica over menselijk vernuft.

Er lijkt een volledig nieuwe wereld voor de deur te staan. Eén die niet beleefd aanklopt, maar al hard op weg is om de deur in te beuken. En omdat velen verwachten dat het supersnel zal gaan, lijken ook beleggers geen tijd te willen verliezen. Op alles wat ook maar van ver of dichtbij naar  AI ruikt wordt al gretig ingezet.

Smaakt het naar een zeepbel?

Het doet mij onwillekeurig denken aan dat begindagen van internet. Ook deze technologie zou de wereld veroveren en veranderen. Een belofte, we moeten het -25 jaar later- onderkennen, die meer dan waargemaakt werd. Maar ook een domein waar tal van beleggers in hun hebzuchtig steven naar winstmaximalisatie hun broek aan scheurden.  Het leek “Party like it’s 1999”. Iedere gokker op de internethype waande zich voor een tijdje een ‘Prince’. Tot de ballon leegliep en stilaan duidelijk was dat er zoiets bestond als kaf én  koren. Kaf als in World Online, Alta Vista, America Online, Lernout & Hauspie, … . Koren als in Microsoft, Apple, Google, Amazon, … . Het geheel gaat de geschiedenis in als de Internetzeepbel .

De 4 gevaarlijkste woorden bij beleggen zijn ‘This Time Is Different’.  Telkens zijn er nieuwe generaties die door scha en schande de betekenis ervan ervaren. 1 les is alvast dat het niet steeds de eerste in de markt zijn, die op termijn overleven. Ook zijn het niet steeds de beste die het halen. Natuurlijk is het nu wel zo dat er enkele techgiganten zijn met gigantisch diepe zakken. En dat deze vlotter en vlugger de technologie naar hun hand kunnen zetten.  Momenteel wordt bvb. de koers van NVIDIA de hemel ingeprezen. Met hun grafische kaarten zouden zij het meest profiteren van de rekenkracht die nodig is om de beloften van AI waar te maken.

Kan zijn, maar… .  In een recent artikel van Morningstar wordt onder meer gewezen op het sterk cyclisch karakter van NVIDIA. En worden ook andere chippers in de kijker gezet. Tevens wordt er (terecht) gewezen op andere items, die de opgang kunnen beïnvloeden. Zoals de handelsoorlog tussen de VS en China. Misschien is het om die reden aangewezen om  toch maar wat te temporiseren en te wachten tot de storm gaan liggen is. En blijkt wie de beste kaarten heeft na het uitdoven van de hype.

Water, Infrastructuur, Tech, AI en Ethisch Beleggen.

Zowel bij het doorbreken van de stuwdam (of ruimer de wederopbouw) in Oekraïne als bij de opmars van AI, kan je investeren in individuele aandelen die rond de betrokken thema’s hun voordeel kunnen doen. Ken je de winnaars, dan zit je goed. Ben je wat bescheidener en wil je wel in de betrokken deelmarkt investeren, maar liever wat beter gespreid? Dan zit je goed bij thematische ETF’s of – beleggingsfondsen. Voor dat laatste hebben we ook een aanbod. Gescreend op duurzaamheid.

Infrastructuur

Je zou kunnen denken aan M & G (Lux) Global Listed Infrastructure Fund. Dit krijgt bij ons een duurzaamheidsscore van 37/100 én haalde eind mei een rendement van 1,17 % (YTD). Uiteraard is dit een fonds dat momenteel niet specifiek in de richting van de vernietigde infrastructuur in Oekraïne kijkt. Maar de Inflation Reduction Act van Joe Biden zou in theorie de winstgevendheid wel kunnen aanzwengelen.

Water

Rond het zuiveren en ontzilten van water, de waterinfrastructuur onderhouden, … zijn specifieke bedrijven actief. Ook daar zal niet direct op Oekraïne ingespeeld worden (aan de slag gaan in oorlogsgebied is (economisch en financieel) niet evident. In ons aanbod vinden we

• RobecoSam Sustainable Water Equities. Dit fonds haalt een duurzaamheidsscore van 61/100 en haalde eind mei (YTD) 3,87 % rendement
• Pictet Water. Met een score van 51/100 en een YTD opbrengst van 2,06 % eind mei.
• Thematics Water. Met een score van 42 /100 en YTD + 4,30% eind mei
• Parvest Aqua Classic. Hier een duurzaamheidsscore van 48/100 en een rendement tussen 01/01 en 31/05 van + 6,49 %

Technologie

BFGF World Technology haalt in onze duurzaamheidsscore 63/100 en haalde in de eerste 5 maanden van dit jaar een rendement van 28,92 %.

Artificiële Intelligentie

Thematics AI & Robotics haalt 39/100 in onze duurzaamheidsbeoordeling en kon dit jaar eind mei reeds op een stijging van 22,94 % rekenen.

De sterke waardestijging bij de laatste 2 fondsen is illustratief voor de sfeer op de markt vandaag de dag.

Fondsen waar technologie en/of AI-aandelen insteken, maar die ook andere accenten leggen, kunnen eveneens aardige cijfers voorleggen. Uiteraard zijn die niet zo hoog, maar mogelijk zijn ze wel wat stabieler. Want wie hoog klimt, kan natuurlijk ook diep vallen.