Het door Febelfin gelanceerde duurzaamheidslabel Towards Sustainability heeft zopas een nieuwe lading duurzame spaar- en beleggingsproducten erkend. 99 ervan slaagden en mogen voortaan het label dragen. Een 30-tal werden door het CLA (Central Labeling Agency) niet weerhouden. Niet allen sneuvelden om inhoudelijke redenen. Bij sommigen was hun dossier administratief niet volledig in orde. Bij een volgende erkenningsronde zullen die zich waarschijnlijk ook in de lijst van erkende duurzame producten hijsen.

Inhoudelijke kritiek op de criteria van het label, werd vroeger reeds door diverse bronnen gegeven (1 voorbeeld). In onze blogs van 07/11/2019 en 08/11/2019 kunt u ook enkele bezorgdheden aantreffen. We gaan die hier niet herhalen.

Forse volumegroei

Met de nieuwelingen erbij telt het Belgisch duurzame label nu 410  beleggingsproducten. Opgedeeld in type belegging gaat het over:

•  7 Tak 21 producten
•  29 Tak 23 verzekeringsfondsen
•  1 ontwikkelingsfonds
•  33 indextrackers (ETF’s)
• 330 beleggingsfondsen
•  5 spaarrekeningen
• 3 gestructureerde obligaties
•  2 termijnrekeningen

Volgens wat de pers ons leert, kost het bekomen (en behouden) van dit label € 5.000 / product / jaar. Na 2 erkenningsrondes heeft de organisatie (het CLA is een vzw) dus zicht op een inkomstenkant van € 2.050.000 / jaar. En dit terwijl het einde van de groei van het aantal labelhouders nog niet in het zicht is. (Er bestaat de mogelijkheid dat de hoogte van het jaarlijks lidgeld herzien wordt).

Kosten gaan voor de baten.

Dat er tegenover een dergelijk pot geld ook uitgaven staan, is uiteraard een feit. Er moet een secretariaat bemand worden, de duurzaamheidsauditors (Ethibel, Ichec en UA) moeten vergoed worden voor hun werk. Verder is er een Geschiktheidscommissie, die de verslagen van de auditors nog eens aan een kritische blik onderwerpt vooraleer ze vergezeld van een advies doorgestuurd worden naar de Raad van Bestuur. Deze laatste (4 onafhankelijke bestuurders waarvan 1 vroeger toch bestuursfunctie had bij een bank én 4 vertegenwoordigers uit de financiële sector, waarvan 1 per 1 april CEO wordt van RSC Anderlecht) beslissen uiteindelijk over de toekenning van het label. Zij staan ook in voor het wijzigen van de kwaliteitsnorm van het label. Ze zullen hiervoor bijgestaan worden door een later dit jaar te benoemen Raadgevende commissie.

Of en hoeveel al deze personen (sommigen met méér dan 1 functie) vergoed worden, is ons onbekend. En verre van te suggereren dat dit alles onnodig zou zijn.

We vermoeden echter dat na aftrek van (redelijke) vergoedingen voor geleverd werk en na opstartkosten er toch een pak geld recurrent in de organisatie zal achterblijven. Een flinke oorlogskas om zich in de toekomst te profileren als enige echte duurzame labelaar in België.  We mogen ons dan ook verwachten aan het feit dat dit label meer en meer zichtbaarheid zal krijgen in het financiële landschap.

Europees leiderschap

Febelfin is er trots op dat Towards Sustainability na de 2e erkenningsronde uitgegroeid is tot het meest omvattende label in de EU. Ook naar vermogen onder beheer is dit het grootste label. Het gaat over meer dan € 175 miljard (+/- € 50 miljard van Belgische spaarders en beleggers).

Nu is “ik ben de grootste” niet automatisch een kwaliteitskenmerk. Vaak bewijst het eerder dat je de grootste gemene deler vertegenwoordigt. Een middelmaat dus. Herinner je de slogan “50.000.000 Elvis Fans Can’t be wrong“. Het getal als argument. Zonder andere criteria.

Febelfin walst handig rond de inhoudelijke sterkte. Het verwijst daarbij naar een studie van Novethic en formuleert zelf dat ze kwalitatief aan de strengere kant in het spectrum van Europese duurzame financiële labels zit. Die bewering  is moeilijk te logenstraffen, want zelfs wie tot de middelmaat behoort kan dit zonder verpinken beweren. Als ik in een loopwedstrijd met 100 man op plaats 49 eindig, behoor ik ook tot het spectrum van de betere lopers.

In de geciteerde studie stelt Novethic zelf dat het bestaan van diverse labels, welke elk op hun eigen wijze criteria implementeren de leesbaarheid van de beloftes die de fondsen uitstralen niet vergemakkelijkt.

Maar zelfs wie alleen de illustraties bekijkt ziet al dat bijv. FNG-Siegel (Duits label) en LuxFLAG ESG (Luxemburgs label) op vlak van ESG benadering strenger is dan Toward Sustainability (p 4).

Of dat het Belgische label op vlak van aanwezigheid van fossiele brandstoffen het minder goed doet dan Greenfin (Frankrijk), Nordic Swan Ecolabel (Scandinavië) , LuxFLAG Climate Finance Umweltzeichen (Oostenrijk) en FNG-Siegel.

Weinig coherentie tussen de labels in Europa

De Novethicstudie besluit met te betreuren dat de komst van het Toward Sustainability-label aanleiding gaf tot een inhaalbeweging in erkenningen bij het Franse ISRlabel. De strijd om het leiderschap tussen die 2 zette ook andere labels aan om meer fondsen te erkennen. Deed dit de labels verwateren of niet? De studie suggereert het, maar maakt het niet hard.

Luxemburg zou zelfs sinds eind 2019 overwegen om op sommige duurzame fondsen minder taks te gaan heffen. Dit in een poging om zich terug in de race naar het leiderschap te knokken. Minder taks, maar dan alleen voor fondsen zijn die door label ISR, Greenfin, Nordic Swan, Umweltzeichen, LuxFLAG of FNG gelabeld zijn. Van Towards Sustainability is hier geen sprake. Omdat het label toen nog niet gekend was in Luxemburg? Omdat het te licht bevonden werd? Om het niet nodeloos te promoten?

Op een moment dat Europa zich voorneemt om een taxonomie duurzame financiering in te voeren, is het jammer dat ieder land blijkbaar –uitgezonderd de uitsluitingen rond klimaat– zijn eigen ijkpunten uitzet. Dit is een paradox, zeker voor die vennootschappen die hun duurzame fondsen in verschillende Europese landen verdelen. En voor de modale belegger schept het verwarring in plaats van duidelijkheid.

Een marketingmachine op zoek naar geloofwaardigheid?

Verschillende financiële instellingen waar we de laatste maanden contact mee hadden, vertelden dat ze het zich niet konden permitteren om niet op de trein van Towards Sustainability te springen. Zelfs al hadden ze bedenkingen tegen de wijze van benadering (van sommige aspecten) van duurzaam beleggen door het label.

De marketingkracht die opgebouwd werd, konden ze niet negeren. Anders vreesden ze in de toekomst bij de (potentieel) duurzame belegger niet meer in het vizier te komen.

Want je ziet dat financiële instellingen er als de kippen bij zijn om hun uitverkoren zijn onder de aandacht te brengen. Op dezelfde dag van de bekendmaking van de nieuwe gegadigden, publiceerde:

• Robeco & RobecoSAM hun vreugde om het behalen van 16 extra erkenningen
• BNP Paribas Fortis haaste zich om zich in het zonnetje te zetten als de leader of the gang.

In de literatuur rond duurzaamheid botsen we geregeld op de 3 P’s. Waar dit vroeger stond voor People, Planet & Profit, is de laatste P nu gemeenzaam vervangen door Prosperity.

Profit in haar betekenis van opbrengst, winst klonk te mercantiel, Prosperity met betekenis welvaart, voorspoed is vriendelijker. Meer gericht op de gemeenschap in plaats van op het individu.

Met de nieuwe lading erkenningen is de organisatie goed op weg om voor zichzelf naar Towards Profits/Prosperity te evolueren.

Met de perstekst die per 02/03/2020 verspreid werd, lijkt er ook gemikt te worden op het verwerven van meer geloofwaardigheid (Towards Credibility).

Vraag is hoe kritisch de belegger de profilering van het label en haar promotoren zal benaderen. We hopen met deze post toch ietwat bij te dragen aan die alertheid. The People, noch The Planet eindigen immers aan onze landgrenzen.