Binnen 14 dagen kiezen we voor het Vlaams, het Federaal en het Europees Parlement. De kiesstrijd is in de ogen van veel mensen een gevecht van de heersende partijen tegen de voormalige underdog, die zich ondertussen in Vlaanderen tot markleider lijkt te hebben ontpopt: NV-A.  En dat roept weerstand op. Onwillekeurig doet de felle opgang mij denken aan de gloriejaren van Van Kooten en De Bie, toen ze uit het niets rond 1980 een hype creëerden met hun zogenaamde Tegenpartij. En er gelijk de beloftencultuur van politici in verkiezingsmodus illustreerden met hun vrijbuitersslogan: “Geen gezeik. Iedereen rijk!”

We hebben voor de gelegenheid eens de partijprogramma’s nagekeken van CD&V, Groen, LDD, NV-A, Open-VLD, PVDA+ , SP.A en Vlaams Belang op zoek naar frisse ideeën of überhaupt standpunten rond sparen en beleggen. Is er in die programma’s aandacht voor langetermijnvisie? Worden er standpunten ingenomen rond maatschappelijk verantwoord investeren? Is er iets geleerd uit de bankencrisis van 2008 en uit de landencrisis van 2011, die onze financiële wereld door elkaar geschud heeft en ons allen opzadelde met hogere staatsschuld en enkele nog niet ontvangen facturen ? Al bij al is onze oogst klein. Hun volledige programma’s kan je telkens vinden door hierboven op hun naam te klikken.

Over de echt kleine partijen kunnen we kort zijn.

Bij LDD bestaat het totale partijprogramma uit algemene punten. Geen spoor van visie rond sparen of beleggen. En dat terwijl JM Dedecker een verleden als verzekeringsmakelaar heeft.

Bij PVDA+ klinkt de klassieke canon van herverdeling, waarbij de rijken via vermogensbelasting de crisis betalen en er dan voor iedereen een ambtenarenpensioen uit de lucht valt. Op pagina 51 & 52 van hun programma vinden we een oproep voor een overheidsbank. En niet alleen een verbod op kortetermijn-speculatie, maar zelfs op beleggingsfondsen, die in 1 beweging gelijkgesteld worden met veel risicovollere hedgefondsen.

Vlaams Belang wil de € afschaffen en pleit tegen een eenmalige belastingsheffing op spaargeld.

Open-Vld heeft in haar programma (56 p.) niet gereflecteerd over de bankencrisis of over ethiek in sparen en beleggen. Misschien hebben ze alleen “Goesting in de toekomst” als ze niet te veel moeten leren uit het verleden.

CD&V, die nochtans de laatste ministers van financiën leverden, zetten alleen de fiscale gelijkberechtiging tussen verschillende spaar- en beleggingsproducten in hun programma. Dit kadert in een visie waarbij risico moet gestimuleerd worden en er meer geld in de reële economie komt.

Dat we bij Groen en SP.A wel meer passages over bankencrisis of sparen en beleggen aantreffen, is logisch als je ziet dat hun programma’s (qua pagina’s) veel uitgebreider zijn dan enkele andere. Het zijn per definitie ook 2 partijen die meer geloof hechten de rol van de overheid bij de maakbare samenleving.

Bij SP.A zijn mij volgende zaken opgevallen:

• selectieve afbouw van 3e pijlerfiscaliteit
• naast volkslening moeten de banken ook minstens 1 duurzaam spaarproduct aanbieden en mogen ze geen risicovolle en ethisch-niet verantwoorde producten verkopen
• er komt meer transparantie door labeling van producten én ter bescherming van de consument moeten tussenpersonen meer aan banden gelegd worden
• FSMA krijgt opdracht om onafhankelijke financiële vorming te organiseren (Wikifin uitrollen in samenwerking met middenveld)
• een onafhankelijk orgaan zou financiële instellingen moeten helpen in hun transitie naar een meer ethische richting
• de spaarsimulator zou ook bijkomende duurzaamheidscriteria moeten hebben.

Groen wijdt een volledig hoofdstuk aan de financiële instellingen en de gevolgen van de bankencrisis. Enkele topics hieruit:

• een pleidooi voor overheidsbanken en coöperatieve banken (genre NewB)
• activeren van spaargeld door Green New Deal-fonds
• verduurzamen van de beleggingen in pensioenfondsen door minimumtijd van 5 jaar
• verplichte aansluiting van aanbieders Tak21 bij depositogarantiefonds. (nvdr. Blijkbaar is men bij Groen niet volledig thuis in de materie, gezien deze verplichting nu reeds geldt) .
• Belfius moet bij Groen een overheidsbank blijven én een make-over krijgen tot een duurzame en ethische bank. Zodat Belfius via ethische, duurzame beleggingen en een toekomstgericht kredietbeleid een grote rol speelt in de transitie naar duurzame economie. (nvdr.: Ook hier vreemd dat Groen blijkbaar niet weet dat Belfius niet meer over een onafhankelijke beleggingswerking beschikt, maar deze in het kader van de ontmanteling van Dexia op last van Europa verkocht werd aan New York Life Investments en Belfius daar -behoudens langlopende samenwerkingsakkoorden rond distributie- nog weinig in de pap te brokken zal hebben).  

En dan blijft natuurlijk nog de gedoodverfde favoriet NV-A. In hun programma lezen we dat ze tegen schuldfinanciering in de vorm van euro-obligaties op supranationaal niveau zijn. Voor België voorzien ze in fiscale vrijstelling niet alleen voor spaargeld, maar ook voor aandelen en obligaties. En garanderen ze de fiscale vrijstelling voor 2e en 3e pensioenpijler.

Beleggen, en zeker ethisch beleggen, is dus niet iets waar men momenteel politiek van wakker ligt. Of dit na 25/05 wel het geval zal zijn valt te betwijfelen. Want het beleid dat in het verschiet ligt zal – gezien de vele uitdagingen die zich stellen – wellicht toch gedeeltelijk op inleveren en bezuinigen (moeten) gericht zijn.

Tenzij we net zoals met de klimaatproblematiek ook de factuur van overmatige schuldopbouw verder doorschuiven naar kinderen en kleinkinderen.

En over bezuinigingen gesproken. Ook daar hadden Jacobse en van Es hun mening over: “OK, zolang het maar voor de anderen en niet voor onszelf geldt”.

[embedplusvideo height=”400″ width=”584″ editlink=”http://bit.ly/1hDWwta” standard=”http://www.youtube.com/v/SA3GmB9Bxfc?fs=1″ vars=”ytid=SA3GmB9Bxfc&width=584&height=400&start=&stop=&rs=w&hd=0&autoplay=0&react=1&chapters=&notes=” id=”ep9923″ /]

Een motto waar zeker mening Vlaming én ook mening partijmilitant zich in kan herkennen.