Wachten op een vonnis.

Pleidooien in klimaatzaak achter de rug.

Midden maart werd eindelijk gepleit in de klimaatzaak tegen de Belgische overheid (en haar deelregio’s). De officiële pers liet voor een groot deel verstek gaan. We zijn dus aangewezen op de verslagen die op sociale media circuleren. En het moet gezegd: onze overheid liet op die kanalen ook een communicatiestilte vallen. Dus leren we (eenzijdig) dat de overheid zich de borst nat maakte over wat ze in het verleden reeds deed. En dat ze op schema zit om de uiteindelijke doelen te bereiken. Verder mogen we volgens haar niet met de ogen van 2021 naar het verleden kijken.

Bondige samenvatting

Auteur David Van Reybrouck, toch een beetje embedded journalist voor Klimaatzaak, die alle pleitdagen trouw op post was stelde het zo:

… Maar wat me niettemin opviel op deze laatste procesdag, was de geweldige discrepantie tussen beide partijen. De vzw en de burgers hadden het aldoor over wat we _moeten_ doen, de overheden over wat we _moesten_ doen. Eén lettertje verschil, maar een ander universum. Wij als eisers kijken naar de beste wetenschappelijke prognoses en begrijpen niet dat de overheid niet aan de noodrem trekt. De overheden kijken naar de gemaakte afspraken en beweren dat ze het er al bij al nog niet zo slecht van af gebracht hebben. De burgers smeken om klimaatbeleid, de overheden antwoorden met klimaatboekhouding.”

Wachten op het vonnis.

Welke uitspraak er uiteindelijk valt, weet uiteraard niemand. Wel dat ze ten laatste begin juli valt.

De onafhankelijke derde macht, justitie, kan hier bewijzen dat niet alle Rechtvaardige Rechters verdwenen zijn met Arsènes Goedertiers kunstroof.

Maar het is ook niet ondenkbeeldig dat er een soort Salomons oordeel (de stok in 2 delen) geveld wordt.

Zelfs een verwerping van de eisen behoort theoretisch tot de mogelijkheden. Lees je met welk gebrek aan diepgang en onbewogenheid de advocaten van de overheid te werk gingen, dan zou je bijna beginnen vermoeden dat althans zij ‘met toch de ogen van juni/juli naar de gebeurtenissen van maart kunnen kijken’. En er redelijk gerust in zijn.

Wat nu gedaan?

Ondertussen kunnen alle klimaatzaak-aanhangers nog eens extra voor eigen huis vegen. Meer bepaald hun spaar- en beleggingsgedrag in overeenstemming brengen met hun principes. Op de homepagina van deze site is te lezen hoeveel efficiënter de correcte allocatie van deze middelen is in vergelijking met een aantal andere ‘ecologische ingrepen op onze gewoontes’. Geen spoileralert. Ik verklap het antwoord hier niet.

Recuperatie voor eigen doel?

Ik schreef in september 2021 enkele betrokkenen bij de actie “Sing for the Climate!” aan. Om hun eigen financieel handelen in overeenstemming te brengen met hun overtuigingen. Op mijn voorstel werd niet ingegaan. Het leverde mij vooral banbliksems op. Een betrokken NGO vond het nodig mij af te dreigen en me te verbieden om verdere mails/brieven te versturen. Volgens hen associeerde ik mijn mailactie hun organisatie automatisch met mijn initiatief. Dat wilden ze niet. Want dat zou schadelijk voor hen zijn. Nochtans had ik de betrokken adresgegevens niet uit de fichebank van de NGO gelicht, noch had ik in mijn mail naar betrokken NGO verwezen. Het voelde aan als een kwestie van ultralange tenen. Of plastischer: een urinespoor om vreemden uit hun terrein te weren.

Net als toen is mijn suggestie nu ook geen oproep om iedereen in de fuik van mijn werking te drijven. Er zijn minstens nog een pak andere initiatieven, die je kunnen helpen om je geld in overeenstemming met je overtuiging te investeren. Bij NewB kan je inmiddels een rekening openen, VDK Spaarbank en Triodos hebben consequente spaarrekeningen. Bij beiden kan je ook beleggen rekening houdend met mens en milieu, … .

Inmiddels kan dit eveneens bij enkele andere banken en verzekeraars. Hoewel je daar toch meer kans loopt op een agent/makelaar te stuiten die zich hier minder in inwerkte en dus -zo je zelf je huiswerk niet maakte- ook nog (gedeeltelijk) de richting van greenwash kan opsturen.

Wil je via Tak-23 beleggingen zo goed als mogelijk de ESG-bekommernissen een plaats in je financiële beslissingen geven, dan houden wij ons aanbevolen.

Grootouders voor het Klimaat trappen financiële heroriëntatiecampagne op gang.

Campagnes om je spaargeld en je beleggingen te verplaatsen zijn niet nieuw.

• Er was een tijd dat elke spaarbank gedurende december/januari met wijnflessen, handdoeken of sportassen zwaaide. Dit in de hoop hun (iets hogere) rentevergoeding in de kijker te zetten. En nieuwe klanten te motiveren om de overstap naar hun product te maken. Dat was toen de dieren nog spraken én de rentes nog betekenisvol waren. Dergelijke campagnes vind je momenteel alleen nog terug bij Me Direct, waar ze adverteren met ‘tot 6 keer meer rente‘. Wervender natuurlijk dan vermelden ‘dat onze strafste spaarrekening moeite heeft om zelfs maar de inflatie te volgen‘. Beiden zijn echter even waar.
• FairFin, in samenwerking met Hart Boven Hard en Bankwijzer hebben een campagne lopen om mensen te motiveren hun geld bij de 4 grootste banken in België weg te halen. Belfius, BNP Paribas Fortis, ING en KBC investeren nog steeds fors in olie, gas en steenkool en versterken daarbij de klimaatopwarming. Om dit te verhinderen moet je er je geld wegtrekken is hun standpunt. De campagne heet dan ook niet voor niets Move Your Money .

Grootouders voor het Klimaat springen op zelfde trein.

Met de campagne “Onze centen voor hun toekomst” (voor hun campagnevideo klik hier) richten Grootouders voor het Klimaat zich op 3 groepen:

• de 55-plussers worden gevraagd om -ter vrijwaring van de wereld waarin hun kleinkinderen zullen leven- hun spaargeld naar bank-,  verzekerings- en  pensioenproducten te geleiden die investeren in duurzame projecten en op die manier de klimaatcrisis aan te pakken. Leden worden opgeroepen om:
  • in gesprek te gaan met hun financiële instelling,
  • desnoods van instelling te veranderen,
  • hun eigen financiële producten te onderzoeken
  • een modelbrief te sturen naar hun bank of verzekeringsmakelaar
• Bij de financiële sector is de vraag om niet langer te investeren en te beleggen in ondernemingen en projecten die niet duurzaam zijn. En daar zeer transparant over te zijn. Tevens wordt gevraagd in te zetten op degelijke opleiding van hun medewerkers mbt. betrokken materie. Zowel Assuralia (koepel verzekeringsondernemingen) als Febelfin (bankenkoepel) kregen hiervoor een open brief. Tevens werd aan CLA (Central Labelling Agency) bij Towards Sustainability gevraagd om veel strikter af te bakenen welke beleggingen al dan niet duurzaam zijn.
• de overheid wordt aangemaand om dringend werk te maken van maatregelen om de de Akkoorden van Parijs te realiseren. Onder meer wordt aangedrongen op een bindend tijdsframe om hun investeringen en beleggingen te heroriënteren.  Tevens wordt aangedrongen op een financiële stimulans om particulieren te motiveren hun geld in te zetten in risicodragende investeringen die ter zake iets bijdragen. Volgende ministers en staatssecretarissen ontvangen hiervoor een open brief:
  • Vincent van Peteghem, vice-eerste minister in de Federale Regering en er verantwoordelijk voor financiën
  • Hilde Crevits, viceminister-president in de Vlaamse Regering en verantwoordelijk voor economie, innovatie, werk, sociale economie en landbouw
  • Pierre Wunsch, Gouverneur van de Nationale Bank van België
  • de heren Michel Casselman en Koen Kennis, verantwoordelijken voor de Participatiemaatschappij van Vlaanderen
  • de heren Koenraad Van Loo en Pascal Lizin, verantwoordelijken voor de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij

Geen interludium.

De campagne is op gang geschoten midden maart. Achtergrond ervoor vind je in hun basisdossier. Maar echt op de voorgrond kwam ze nog niet. Althans als ik het volgende overweeg:

• Als verzekeringsmakelaar werd ik in de voorbije 3 weken alvast nog door geen enkele 55-plusser onder mijn klanten aangesproken/aangeschreven. Hoewel  enkele van mijn klanten zich profileren als ‘grootouders voor het klimaat’.
• Kwam er uit de financiële sector al enige reactie op hun open brieven? Mogelijk werd er rechtstreeks geantwoord aan Grootouders voor het Klimaat. Maar als je openlijk wordt uitgedaagd, lijkt het me redelijk dat je ook openlijk  reageert. Tenzij je de vis wil verdrinken in een zee van tijd én onverschilligheid. Maar goed, de financiële sector is wellicht bezig met de implementatie van de SFDR-regelgeving. En daarmee-zo die handschoen correct opgenomen wordt-komt men automatisch al een groot stuk in de richting van de eisen en verwachtingen van de grootouders tegemoet.
• Ook van overheidswege las ik nog nergens een officiële reactie. Niet onmogelijk dat er méér dan een vriendelijk – en nietszeggend ontvangstbriefje naar de briefschrijvers gezonden is. Maar eveneens tot heden alvast hier geen publieke reactie. Natuurlijk kan men zich daar achter de heropflakkering van Covid-19 verschuilen. Helaas is dit dan opnieuw een voorbeeld van paniek-engineering, met miskenning van de urgentie voor de klimaatverandering.

Er heerst dus veel stilte. Zoals in een muzikaal tussenspel tussen 2 bedrijven in een opera. Of het “even geduld”-bordje dat de BRT/VRT wel eens gebruikt als er achter de schermen iets in de soep draait.

En dat is jammer omdat er al meer dan 1 momentum verloren gegaan is in de strijd tegen klimaatverandering.

Nochtans is er blijvend druk nodig om een tanker in beweging te brengen. Veel druk, zoals we zopas nog konden meemaken met de Ever-Given in het Suezkanaal.

Niet berusten.

Ieder steentje dat in stilte verlegd wordt, helpt. Maar meer ruchtbaarheid zorgt ervoor dat de individuele acties tot een lawine kunnen aangroeien. Een forse kracht die onze oude vormen en gedachten kan doorbreken. Net als bij de sociale strijd, zijn we in de klimaatstrijd echter nog lang niet toe aan ‘la lutte finale’.