Neen, ik voorspel geen nederlaag voor onze Rode Duivels. Voetbal is een spelletje, als het al geen oorlog is. Het kan dus alle kanten uit in een komende confrontatie.

De uitslag hierboven is een afgeleide van het verschil in daadkracht op weg naar toekomstig welbevinden. Tussen buurlanden waarvan het ene een laag overheidstekort combineert met een afdwingbaar klimaatplan, terwijl het ander verder schulden opbouwt en schijnbaar niet wakker ligt van opwarming en vervuiling.

Eén – Nul

Het overheidstekort Nederland zakte eind 2019 onder de 50 % van het BNP. Daarmee is het fors de andere kant opgegaan dan dit in het land aan haar zuidflank. In Nederland daalt de schuld met +/- € 350 / seconde. Hij staat nu op +/- € 23.700 / inwoner.  In België stijgt de schuld met +/- € 507 / seconde. Hij staat nu op +/- € 43.810 / bewoner.

Natuurlijk Nederland had haar gasbel en is een land dat structureel een grotere eenheid vormt dan België. Maar daar staat tegenover dat ze zowel grote infrastructuurwerken niet uit de weg gegaan zijn (denk Deltawerken) en dat hun pensioenen niet op de toekomstige staatsschuld wegen, gezien ze opgebouwd zijn in kapitalisatie en niet -zoals in België- door een repartitiestelsel uitgekeerd worden.

Twee – Nul.

Nederland heeft ook een duidelijk klimaatplan. Dat kwam tot stand na uitvoerig overleg met diverse beleidsniveaus en belangenorganisaties. Een plan dat de stilstand doorbreekt en duidelijk de richting voor de komende jaren aangeeft.

België daarentegen haalt de term eco-realisme uit de kast om het gebrek aan durf en visie te camoufleren. Dit ondanks het feit dat diverse organisatie (cfr. VOKA, die je niet van boomknuffelen kan verdenken) graag willen dat de hand aan de ploeg geslagen wordt. Maatregelen als betonstop of rekeningrijden worden door onze bange beleidsmakers bij de minste tegenwind terug ingetrokken. En van wind gesproken. Windmolens optrekken is zo controversieel (door het Nimby-effect dat men laat spelen), dat ook hier – buiten de dure offshore windparken- een chronische achterstand tussen wenselijkheid en realiteit opgelopen wordt.

Drie – Nul

In Nederland heeft de bevolking een stok achter de deur om het klimaatmaatregelen af te dwingen. De overheid kan het zich daar niet permitteren om de beleidsuitvoering te laten slabakken. Per 20/12/2019 deed de Hoge Raad van Justitie een finale uitspraak en bevestigde ze het arrest van het gerechtshof in Den Haag.  Een zaak aangespannen door burgerbeweging Urgenda tegen de Nederlandse Staat. Hierbij wordt de overheid verplicht in 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 25 % te reduceren ten opzichte van 1990. Volksgezondheid en preventie wordt daarmee een politieke prioriteit, die men niet kan negeren.  In België loopt een gelijkaardige zaak. Dit onder de naam Klimaatzaak . Na vertragingsmanoevers moeten de eerste pleidooien hier echter nog beginnen. Deze worden voorzien voor het najaar 2020.

Nabespreking van de match.

Saneren én de toekomst voorbereiden, dit is was Nederland deed in de voorbije jaren. Weliswaar niet steeds met de volle steun van haar bevolking. Schulden afbouwen betekende ook snijden in als verantwoord aanvoelende uitgaven en klimaat ernstig nemen heeft ook invloed op sommige tewerkstellingsectoren (cfr. de stikstofcrisis).

In België kijken we naar de problemen en laten we ze vervolgens liggen, lijkt het wel. Vergrijzing, climate change, sanering van overheidsfinanciën,… iedereen draait rond de hete brij. Dat dit leidt tot afkeer van de politiek, lijkt het minste van de zorgen.

“There are costs and risks to a program of action, but they are far less than the long range risks and costs of comfortable inaction.”
― John F. Kennedy

Ik ga er van uit dat er geen afkeer van de politiek is, maar wel afkeer van het immobilisme. Politici met een duidelijke boodschap en consequent in hun handelen, zullen zeker tegenspraak oplopen bij gescleroseerde belangengroepen of bij nieuwe tegenstanders (cfr. gele hesjes). Maar mogelijk krijgen ze wel een zwijgende meerderheid achter zich. Mensen, die inzien dat er maatregelen nodig zijn, die op korte termijn pijn doen.

Maatregelen nemen om toe te werken naar een laag overheidstekort en een afdwingbaar klimaatplan, zullen toch ooit eens bovenaan de agenda moeten komen. Tenzij we met zijn allen de toekomst en het leven van kinderen en kleinkinderen uit collectief eigenbelang verder om zeep willen helpen.