Vandaag is rood …

Alle 24 modelportefeuilles kleuren rood. Niet goed dus. Wel marktconform (*). Maar dit is slechts een schrale troost. We verliezen momenteel geld. En dit over de gehele lijn. De verliezen situeren zich tussen – 16,12 % en – 22,30 %. De modelportefeuilles zijn opgebouwd uit een combinatie van minimum 4 en maximum 11 verschillende beleggingsfondsen. Geen enkele van de geselecteerde fondsen genereert momenteel een positief resultaat.

Enkele van de fondsen met een hoge objectiveringsscore doen het dit eerste half jaar slecht. Zo is het rendement van DPAM Inv. B Equities World (-24,72) of ook het NN (L) Global Sustainable Equity, (-20,01) welke in verschillende van de modelportefeuilles opgenomen zijn, ondermaats. Nochtans beleggen deze wereldwijd. De oorlog in Oekraïne zou voor deze fondsen dus minder impact mogen hebben dan op fondsen die meer op Europa gericht zijn. Maar dit blijkt niet het geval.

Wellicht speelt mee dat beide fondsen toch voor een groot deel in dé verliezers van de laatste maanden geïnvesteerd zijn. Met name in tech-aandelen. Vele van die aandelen zijn afgestraft door de sterke stijging van de rente, die verdisconteerde toekomstige kasstromen fel naar beneden haalt. Terwijl er au fond vaak niets mis is met het bedrijfsmodel en de vooruitzichten van veel tech-bedrijven.

Van donker- tot lichtrood.

Van de meer dan 115 fondsen die wij opvolgen staat er YTD géén enkel in het groen. Het fonds dat het best presteert (M&G Lux Global Listed Infrastructure Fund) scoort -0,23 %. De grootste verliezer is momenteel Baillie Gifford Worldwide Positieve Change Fund. Daar liep het verlies op tot 31,26 %. Beide zitten niet in onze modelportefeuilles.

De neergang situeert zich over de gehele lijn. Of het nu fondsen uit risicoklasse 3 (obligaties) of risicoklasse 6 (aandelen) betreft.  Wel is het zo dat de verliezen tot risicoklasse 4 globaal gezien lager uitvallen (tot -16,83 %). Maar ook wie defensief belegde (voornamelijk obligaties) deelde in de klappen.

• Onze risicoklasse 3-fondsen fluctueren tussen de -8,70 en – 13,85 % YTD.
• De opgevolgde risicoklasse 4-fondsen schommelen tussen -3,56 en -16,83 %.
• Bij risicoklasse 5 schommelen de rendementen tussen -0,94 en – 29,75%.
• Terwijl de fondsen uit risicoklasse 6 tussen -0,23 en – 31,26 % scoren.

onze defensieve modelportefeuilles

We hebben dit jaar géén obligatiefondsen opgenomen in onze modelportefeuilles. Ook niet voor de eerder op veilig spelende klant. We deden dit vanuit de visie dat obligaties gezien de lage rente al jaren quasi niets opbrachten. En de verwachting dat door de stijgende rentes die rendementen negatief zouden uitpakken. Dit negatief uitpakken is effectief gebeurd in het eerste semester. Echter door de algemene malaise bij aandelen is onze move niet echt voordelig geweest. De modelportefeuilles zijn toch door hun bodem gezakt.

Het rendement in deze categorie schommelt tussen de -16,12 (modelportefeuille voor € 15.000) en -18,27 (modelportefeuille voor € 30.000) % .

onze gebalanceerde modelportefeuilles

Gezien de malaise bij de aandelenfondsen én bij de obligatiefondsen is er ook bij de gebalanceerde portefeuilles een verlies opgelopen. Bij ons zijn de gebalanceerde portefeuilles opgebouwd uit een gedeelte gemengde fondsen en een gedeelte aandelenfondsen. In enkele van die portefeuilles stak een fonds dat focust op Mid Caps. Voorlopig (?) draagt dit fonds (Echiquier Agenor SRI Mid Cap Europe (-27.49 %) het meest bij tot de grote verliezen.

Het rendement in deze categorie schommelt tussen de – 17,21 (modelportefeuilles periodiek beleggen en tot € 6.000 eenmalig) en -19,93 (modelportefeuille € 15.000) %.

onze dynamische modelportefeuilles

Deze zijn opgebouwd uit minstens 85 % aandelenfondsen. Daar zitten zowel Europese fondsen (variërend tussen -13,04 en – 27,49 %), wereldwijde fondsen (variërend van -0,23 tot – 31,26 %) als thematische fondsen (variërend van -8,64 tot -25,63 %) bij.

Bij de grotere portefeuilles was ook een blootstelling aan Emerging Marketfondsen opgenomen. Met een rendement variërend tussen  -8,06 en -18,26 %) scoren die consistenter dan de andere types. Dit laatste is merkwaardig. Omdat China sinds vorig jaar  min of meer beschouwd werd als ‘oninvesteerbaar’ wegens de grote invloed van de politieke overheid op het bedrijfsleven. En ook de strenge lockdown-politiek die er rond CIVID-19 heerst is niet van die aard dat de economie er vlot weer kan aantrekken.

Wat de regionale accenten betreft valt het op dat de op Europa gerichte fondsen het niet echt slechter doen dan de wereldwijde georiënteerde fondsen. Enerzijds vreemd omdat de invloed van de oorlog in Oekraïne voor ons dichter bij de deur is dan voor pakweg de Amerikaanse – of Australische economie. Anderzijds is het zo dat de Europese fondsen veel minder volgeladen zijn met tech-aandelen dan de Amerikaanse. De neergang van de tech-aandelen blijkt meer gewicht te hebben dan de angst voor- en de gevolgen van het conflict aan de grenzen van Europa.

Het rendement in deze categorie schommelt tussen de – 17,80 (modelportefeuilles periodiek beleggen en tot € 6.000 eenmalig) en – 22,30 % (modelportefeuille € 10.000)

Een smalle bandbreedte

De rendementen van de defensieve portefeuilles zijn iets beter (lees: minder slecht) dan die van de gebalanceerde portefeuilles. Die van de gebalanceerde portefeuille zijn iets beter dan die van de dynamische portefeuilles. In die zin gedragen onze portefeuilles zich perfect zoals in theorie beschreven is: in slechte tijden verliezen de defensieve het minst en de dynamische het meest.

Toch valt op dat het verlies bij de defensieve portefeuilles ook erg pittig is. Er is dus in de huidige crisis geen echt veilige haven meer. Alles dondert naar beneden.

Als je dan vaststelt dat het maximale verschil (de beste defensieve portefeuille tegenover de slechtst renderende dynamische portefeuille) slechts 6,18 % bedraagt, dan weet je dat de bandbreedte tussen defensief – en dynamisch beleggen momenteel erg klein is.

Pleit dit voor opschuiven in je risico-acceptatie?

Er zijn argumenten om dit te overwegen. Zoals het feit dat bij het kantelen van de markt (als het weer goed gaat) de dynamische beleggingen vlugger herstellen dan de defensieve.

Maar uiteraard weten we niet of we niet eerst nog dieper zullen vallen. En bij dieper vallen kan de kloof tussen defensief en dynamisch eerst nog flink uitbreiden.

Veranderen van beleggingsprofiel vergt dus een meer dan oppervlakkige overweging. Het moet een actieve daad zijn, waarbij je je bewust bent van de gestegen risico’s. Want overmoed wordt uiteindelijk toch in je geldbeugel afgestraft. En het kan een psychologische knauw (stress, paniek, verkopen op verkeerd moment, … ) veroorzaken.

Kan het nog goedkomen met onze modelportefeuilles in 2022?

De toekomst is een gesloten boek. Op lange termijn lijkt er niet echt een probleem te zijn met de betrokken modelportefeuilles. Maar het is onzeker of we binnen 6 maanden positief eindigen. Niet vergeten dat we feller moeten stijgen dan dat we gedaald zijn om terug boven water te komen. Iets dat met 20 % gedaald is (100 – 20 = 80)  moet al met 25 % stijgen (80 * 1.25 = 100) om zijn verlies goed te maken.

Aandelenmarkten reageren vaak bipolair. Als ze enthousiast zijn zijn ze soms overenthousiast. Zijn ze pessimistisch, dan lijkt het vaak of de wereld op vergaan staat.  Momenteel lijkt het of de wereldeconomie op een recessie afstevent. Dus weinig rooskleurige vooruitzichten. Maar normaal gezien loopt een beurs vooruit op de realiteit. Dus als het meeste negatieve nieuws al in de markt zit, bestaat de kans dat beleggers stilaan weer nieuwe mogelijkheden in plaats van nieuwe gevaren zien.

Natuurlijk is alles afhankelijk van veel elementen die we nu nog niet kennen.

• Zal de FED (en nu eindelijk ook de ECB)  de rente nog verhogen? Hoeveel keer en met welk percentage?
• Komt er een einde aan de oorlog in Oekraïne of komt er een nieuw offensief van Rusland? Zo ja, blijft dit beperkt tot Oekraïne of niet?
• Kan China zijn vastgoedcrisis beheersbaar houden, het coronavirus beter bestrijden, zijn economie aan de gang houden?
• Hoe hard waaien de economische sancties tegen Rusland ons in het eigen gezicht (olie- en gasvoorraden, … )?
• …

Beleggen is niet altijd winnen.

Niets doen is gemakkelijk. De beste stuurlui staan immers aan de wal is de cynische uitdrukking hiervoor.

Met onze modelportefeuilles namen we ‘berekende risico’s’. Berekende risico’s nemen biedt geen garantie dat uitkomt wat je verwacht. Hier zat de berekening in het feit dat:

• we inzetten op de golf van duurzaamheid die in de toekomst meer en meer onvermijdelijk is. Denk alleen maar aan het klimaatakkoord van Parijs, aan de net-zero keuzes van de EU, …
• we kiezen uit een staal van meer dan 115 verschillende beleggingsfondsen op basis van ‘objectiverende elementen‘. We beoordelen de fondsen op basis van 13 criteria en selecteren uit deze die komen bovendrijven.
• we blijven spreiden (minimum 4 verschillende – maximum 11 fondsen in 1 modelportefeuille).

Net zoals ons leven niet in 1 rechte lijn evolueert, is dit ook zo met onze beleggingen. In ons dagelijks leven is er voorspoed maar ook tegenspoed: We verliezen onze job, we verhuizen, we stappen in een relatie, we krijgen kinderen, er gaat een geliefde dood, we worden met een ziekte geconfronteerd, … .

In onze beleggingen maken we in feite hetzelfde mee: verwachtingen worden soms bovenmatig waargemaakt en vallen soms tegen. Iets waar we veel van verwacht hadden, breekt toch niet door. Plots is er een zwarte zwaan die door onze anticipaties vliegt, zonder dat we ze zagen aankomen, … .

Omgaan met het gebrek aan zekerheid.

Het gebrek aan zekerheid maakt het leven er niet minder boeiend om. Idem met beleggen.

Het doet pijn als het tegenzit, maar op de lange duur was het de rit waard. Leren omgaan met verlies is iets waar we in het gewone leven ook niet echt voor gewapend zijn. Maar toch overvalt het ons en moeten we het een plaats geven.

Niet behalen van rendement of erger -geld verliezen op je belegging- is evenzeer een punt waar we door moeten.

Een niet-prettige leerervaring. We verfoeien ze, maar als we het later van op afstand bekijken zeggen we meestal toch dat dit ons uiteindelijk wijsheid bracht.

“Marktconform (*)” schreven we in onze inleiding;

We hebben om praktische redenen onze update gemaakt per 30/06. De invloed van de laatste dag van het semester is dus niet mee opgenomen in onze cijfers. Om die reden kunnen ook de cijfers van de hieronder weergegeven indexen lichtjes afwijken van wat je mogelijks in artikels over de eerste 6 maanden van dit jaar in de financiële pers leest.

1. BEL20: onze Belgische beursindex deed het beter dan onze modelportefeuilles. Hij zakte met 15,07 % sinds 01/01/2022.
2. EUROSTOXX50:  een veel gebruikte Europese aandelenindex. Deze zakte in de eerste helft van 2022 met 19,91 %
3. MSCI ALL COUNTRIES WORLD: een wereldwijde aandelenindex. Deze ging de laatste 6 maanden met 19,62% achteruit.
4. DOW JONES SUSTAINABLE EUROPE:  een Europese index van duurzame aandelen. Deze kon zijn verlies op 6 maanden beperken tot 12,87 %
5. DOW JONES SUSTAINABLE WORLD: een wereldwijde index van duurzame aandelen, welke op een half jaar met 18,07 % zakte.

1. en 4. deden het beter dan onze modelportefeuilles. De Belgische aandelenindex is een index waar de bank- en verzekeringssector (KBC, AGEAS) een belangrijke plaats innemen. De rentestijgingen die we meemaakten zorgden er voor dat deze wat betere perspectieven hadden. De Europese duurzame index  zit volgestouwd met voedings- en gezondheidszorgbedrijven (Nestlé, Roche, Astra Zeneca, Novartis, Unilever, Sanofi, Diageo, …). Ook deze bedrijven hadden tot heden minder last van de crisis.

2., 3. en 5. zitten zowat in de meridiaan van de rendementen van onze modelportefeuilles.

We kunnen dus concluderen dat de modelportefeuilles van Ethisch Beleggen zich redelijk marktconform gedroegen. Het is derhalve niet de duurzame insteek die rendement gekost heeft..