In een artikel van 22/08/2012  op deze blog (Welke bedrijven zitten in de gepubliceerde portefeuille ? ) had ik de toenmalige portefeuille wat dieper uitgespit. Maar omdat de beleggingsportefeuille in de voorbije 6 jaar zelf grondig geëvolueerd is én sommige onderdelen ervan  een groot gewicht innemen ((NN (L) Global Sustainable Equities P Cap (+/- 28 %) – Covéa Sélectif (+/- 20 %) –  DPAM Inv B Equities Europe Sustainable B  (+/- 11 %) – La Française IP Actions Euro R (+/- 9 %) ), vond ik het tijd om de oefening van toen even opnieuw te maken.

Ik heb dus van alle fondsen die deel uitmaken van de eigen portefeuille, nagegaan in welke bedrijven deze investeren (1e helft juli  2018). Dit door raadpleging van hun portefeuillepagina op de site van Morningstar. Daar vindt je de 10 belangrijkste participaties die in het fonds aanwezig zijn. Kleinere participaties blijven onder de radar. De rubricering die je hieronder aantreft is derhalve niet 100 % correct.

Daarna heb ik een weging gemaakt van de gerubriceerde bedrijven op basis van het gewicht dat de fondsen zelf innemen binnen mijn portefeuille.

Vb: bedrijf X blijkt 3 % van de waarde van fonds A uit te maken en tevens 4 % van de waarde van fonds B. Stel dat fonds A 20 % uitmaakt van mijn portefeuille en dat fonds B slechts 10 % uitmaakt van mijn portefeuille, dan maakt het bedrijf X in mijn totale portefeuille  1  %  [(3 x0,2) + (4 x 0,1)] uit .

Concentreren of spreiden? 

Binnen de fondsen zijn er duidelijk 2 strekkingen op te merken.

1. Sommige fondsen zijn echt overtuigd van hun eigen keuzes en laten die zwaar doorwegen (in de literatuur wordt soms van  convictie fondsen gesproken). We citeren even uit dit artikel  om dit verder te duiden:
   … Aan zo’n portefeuille kleven risico’s, maar het stelt een beheerder ook in staat om zijn of haar kunde als stockpicker maximaal te etaleren. Deze manier van beleggen werkt uiteraard alleen in de handen van capabele beheerders die niet alleen met hoge convictie durven te beleggen, maar die dankzij hun geconcentreerde aanpak ook daadwerkelijk het verschil kunnen maken. ... Voorbeelden?
   1. Quest Cleantech Fund B Acc (10 belangrijkste participaties = 51,99 % van het fonds)
   2. Funds for Good Arch.Strategy (10 belangrijkste participaties = 48,69 % van het fonds
   3. BR IM New Energy Fund A2 (10 belangrijkste participaties = 45,44 % van het fonds)
   4. Comgest Growth Europe Acc (10 belangrijkste participaties = 46,47 % van het fonds
   5. Carmignac Emergents (5 belangrijkste participaties = 44,18 % van het fonds)
2. Ander fondsen blijken minder overtuigd van het feit dat ze de wijsheid in pacht hebben en spreiden veel meer. Voorbeelden?
   1. DPAM Inv B Eq. Europe Sust. B Cap (10 belangrijkste participaties = 20,75 % van het fonds)
   2. DPAM Inv B Equit. NewGems Sustain.B (10 belangrijkste participaties = 19,35 % van het fonds)
   3. DPAM Inv B Eq World Sustainable B (10 belangrijkste participaties = 24,77 % van het fonds)
   4. Triodos Sustainable Equities (10 belangrijkste participaties = 22,85 % van het fonds
   5. Triodos Sustainable Bonds (10 belangrijkste participaties = 22,68 % van het fonds)

De rest van de fondsen neemt zowat een middenpositie tussen deze 2 uitersten in.

Je zou kunnen zeggen dat de portefeuille dus een goede spreiding kent tussen beide opvattingen. De convictiefondsen zouden in theorie het meest volatiel moeten zijn (in positive zin als de beheerders het juist voor hebben én in negatieve zin als ze de bal verkeerd slaan).

Is er veel overlap tussen de verschillende fondsen? 

Met andere woorden: vissen de duurzame fondsen niet allemaal in dezelfde vijver? In 2012 bleek dit niet het geval te zijn. In 2018 is dit nog steeds niet zo. De vrees dat duurzaamheidscriteria bij beleggen leiden tot eenheidsworst is derhalve ongegrond. Natuurlijk, er zitten overlappingen tussen de investeringen. Maar als 100 mensen een auto moeten kiezen is de kans groot dat er ook meer dan 1  keer voor BMW gekozen wordt natuurlijk.

Terwijl in 2012 de belangrijkste participatie slechts 1,06 % uitmaakte op de
totale portefeuille,  zijn er nu 2 bedrijven die +/- 1,7 % ervan uitmaken en 1 bedrijf dat eveneens 1,06 % uitmaakt.

De 20 belangrijkste participaties maken slechts 15,31 % (*) van de totale portefeuille uit. Uw belegging verdelen over verschillende fondsen zorgt er dus effectief ook voor dat er nog veel hogere spreiding gerealiseerd wordt.

De volatiliteit van uw belegging zal daardoor ook effectief verder gedaald zijn. De prijs die daardoor betaald wordt, is potentieel verlies van rendement (bvb. als de convicties juist zitten), maar je wint er in alle geval gemoedsrust bij. Diversificatie zorgt er voor dat de onderdelen van je portefeuille allemaal anders reageren. In crisistijden (ooit komen ze terug) zit u dus veiliger.

De huidige Top 20 -qua gewicht althans- in de eigen portefeuille.

Merk                                                            in portefeuille GMSC  WME 

Microsoft                                                  1,3717 %                                X
Alphabet                                                   1,3695 %
Facebook Inc                                          1,0556 %
Visa Inc Class                                         0,9884 %                               X
Booking Holdings                                 0,9380 %
United Health Group Incorp            0,9324 %
S&P Global                                              0,8876 %
Industria De Diseno Textil               0,87172 %
Schneider Electric                               0,8450 %    45                      X
Bunzl Plc                                                   0,8120 %
Kddi Corporation                                 0,8120 %
LVMH                                                         0,7665 %
Sap AG                                                       0,6601 %
Air Liquide                                                0,6380 %
Siemens                                                    0,6320 %     9
L’Oreal                                                       0,6243 %    84                     X
Dassault Systèmes                             0,42155 %     1
BASF                                                          0,40131 %
St Microelectronics                            0,26928 %
Tomra Systems                                    0,24295 %

Wat is duurzaam? Zijn dit echt de marktleiders?

Bij deze hitlijst vallen toch enkele elementen op:

1. de machtsgreep van informaticabedrijven/software: de digitale disruptie slaat in alle hevigheid toe en dat vertaalt zich ook in aanwezigheid van betrokken marktleiders.

   

   Of duurzame fondsen zich hier niet te gemakkelijk op sleeptouw laten nemen door groeibedrijven is een open vraag. De vele negatieve kanten waarmee deze geregeld in de pers komen, mag echter niet doen vergeten dat ze vaak ook met erg vernieuwende en impactrijke zaken bezig zijn. Zaken die minder in de populaire pers komen. Denk bijv. aan het filantropieproject bij Microsoft, free internetproject voor Afrika bij Alphabet ,  …

2.  het is duidelijk dat hier vaak best in class-keuzes gemaakt zijn. Diverse opgelijste bedrijven zijn zeker niet perfect op vlak van duurzaamheid. Bepaalde fenomenen wegen blijkbaar ook nog niet echt door bij kwaliteitskeuzes van fondsbeheerders.

   

   Denk aan het  Fake News–debat rond Facebook, maar zeker ook aan rechtvaardige fiscaliteit  voor multinationals. Van diverse vertegenwoordigde bedrijven is geweten dat ze jarenlang een fiscaal ontwijkingsbeleid voerden ( Alphabet, Facebook, Microsoft, Inditex (Industria De Diseno Textil), …

3. Bij sommige van de vertegenwoordigde bedrijven in de lijst zullen diehards ook principiële bezwaren inroepen om de investering als niet-duurzaam te bestempelen. Zo is er de band tussen Dassault Systèmes en het militaire (via zusterbedrijf Dassault Aviation – gekend van o.m. gevechtsvliegtuigen-. Of past een bedrijf als Air Liquide met zijn focus op gas niet voor wie zoals de divestmentbeweging volledig fossil free wil beleggen.
4. Is de globalisering wel echt doorgedrongen bij fondsen die duurzaam beleggen? Onze eigen portefeuille is natuurlijk niet representatief. Echter ook in de belangrijkste participaties van fondsen die wereldwijd beleggen is het met vergrootglas zoeken naar rechtstreekse beleggingen in niet-VS of niet-Europese bedrijven.  Bij DPAM Inv B Eq World Sustainable B vinden we bij de 10 belangrijkste participaties toch 2 dergelijke bedrijven (NIDEC Corporation – Japan voor 2,7 % en Tencent Holdings – China voor 2,3 %). Bij Triodos Sustainable Equities prijkt Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Ltd op de 3e plaats met 2,27 %.  We houden een kleine slag achter de hand ter relativering van deze conclusie: door de huidige handelsoorlogretoriek en -praktijk van de VS-president vallen er klappen in emerging markets. Mogelijk schroefden fondsbeheerders onder deze wetenschap hun blootstelling wat terug.

5. 

   In het lijstje van bedrijven vindt je ook de eventuele vermeldingen in de World’s Most Sustainable Compagnies 2018 -lijst of bij de lijst van genomineerden voor de World’s Most Ethical compagnies.   Nu zijn lijstjes sowieso geen exacte wetenschap, maar toch valt op dat er relatief weinig bedrijven uit deze lijstjes in de top-beleggingen van duurzame beleggingsfondsen staan (**). Er moet dus vastgesteld worden dat fondsenbeheerders zich blijkbaar erg weinig aantrekken van dergelijke lijstjes. Natuurlijk naast de inhoudelijke afweging (duurzaam genoeg of niet?) moeten ook afwegingen gemaakt worden aan de financiële kant (groeiperspectieven van bedrijf, kostprijs van aandeel -overgewaardeerd of juist niet-, zitten niet reeds genoeg bedrijven uit gelijkaardige sector in ons fonds, ….).

Samenvattend: 

De eigen portefeuille , waarvan we de evolutie maandelijks weergeven en bespreken is een work in progress. Voor puristen op vlak van ethisch beleggen is ze zeker niet koosjer genoeg. We hebben van bij de aanvang van onze werking aangegeven dat we ons daarvan bewust zijn.

We vinden naast ethiek ook financieel rendement belangrijk. Dit laatste impliceert dat je voldoende spreiding in acht neemt. Daarom onze keuze om niet alleen met “maagdelijke” fondsbeheerders te werken. Hun aanbod is momenteel te beperkt en/of onbereikbaar binnen ons distributiemodel.

We gaan er ook van uit dat begrippen als “duurzaam” en “ethisch” blijven evolueren en het daarom onmogelijk is om een definitieve selectie van wat wel én niet kan te maken.

Compromissen zijn niet noodzakelijk verwerpelijk. Wat niet wegneemt dat je ze toch regelmatig tegen het licht moet houden. Dit gezien mogelijk gewijzigde omstandigheden én om te beletten dat je je er te gemakkelijk bij neerlegt.

Zo weten we allemaal dat meer dan 95 % van de wagens momenteel erg vervuilend zijn. Maar is er iemand die met die wetenschap in het achterhoofd van de 1e op de andere dag al deze auto’s wil verschroten? Een ambitieus maar realistisch tijdslot voorzien om de wagens van de baan te krijgen én ondertussen zorgen dat andere mobiliteitsconcepten kansen krijgen is wellicht de weg die moet gegaan worden.

Met ons aanbod waarbij we keuzes maken uit een ruime aanbod van fondsen en diverse modelportefeuilles samenstellen én opvolgen om aan iedere geïnteresseerde een aangepast aanbod te kunnen voorleggen, hebben we het pad geëffend voor wie als leek met ethisch- of duurzaam beleggen wil starten. Uiteraard hebben we niet de wijsheid in pacht en zijn er nog andere kanalen waarbij iemand zijn keuze voor duurzaam beleggen kan invullen.

Dit artikel had als bedoeling om eens dieper te graven dan alleen maar de rendementscijfers in ons maandelijks overzicht.  De eigen portefeuille is het resultaat van een gestage evolutie, waarbij we als bemiddelaar ook niet steeds alle beslissingen in de hand hadden. Naast reëel (geld van zaakvoerder zit er in), is ze ook didactisch. Althans voor wie de moeite neemt om ze geregeld eens na te kijken. Met onze blog hebben we de mogelijkheid om ze toe te lichten. Zoals o.m. hierboven is gebeurd.

(*): naar boven af te ronden, want niets belet dat de belangrijkste participaties ook nog een klein onderdeel uitmaken in andere fondsen.

(**): door de specifieke samenstelling van de eigen portefeuille kan hier wel een lichte vertekening in voorkomen. Er kwamen meer bedrijven uit die lijstjes voor in alle fondsen die deel uitmaken van de eigen portefeuille, maar door het lage gewicht van sommige fondsen geraakten hun top-10 participaties soms niet in de weerhouden algemene top 20.