Wanneer beleg je best ?

Als de koersen laag staan en je de zekerheid hebt dat ze in de periode waarin je je geld investeert alleen maar omhoog zullen spurten. Voilà, zo eenvoudig is dat !

Helaas niemand heeft een glazen bol en vaak doen we onder meer gedreven door onze emoties het omgekeerde van wat wenselijk is.

Nu de rente laag staat parkeren we ons spaargeld op rekeningen, die amper de inflatie afdekken. We zijn in een periode van collectieve stilstand beland. We liggen plat op onze buik in de hoop zo alles te beschermen wat we hebben. Want we hebben in 2008 en in 2011 een financiële – en een eurocrisis over ons gehad en we zijn bang. Bang dat het allemaal nog niet achter de rug is en dat er nog financiële rampen op ons afkomen.

En ja, het is zeker zo. Er komen nog financiële rampen op ons af. Wanneer en welke? Moeilijk in te schatten. Zeker is dat de vergrijzingsgolf begint aan te spoelen en dat deze de overheidsfinanciën verder onder druk zullen zetten.

Zeker is ook dat wie vooruitziet en zich hierop probeert voor te bereiden zijn tijd goed moet gebruiken. Wie in 2008 50 jaar werd en bijv. zijn hypotheek (bijna) afbetaald had en wiens kinderen (stilaan) afgestudeerd waren, had bijvoorbeeld nog 15 jaar om zelf een extra pensioenvoorziening op te bouwen. Als die persoon uit angst zijn geld in een spaarkous stopte, dan zal hij dit wel niet kwijtgeraakt zijn, maar echt gegroeid zal het ook niet zijn.

Concreet: wie op 01/02/2009 een veilige belegging vond waar hij 3 % netto op kon krijgen, heeft het totaal bedrag op 4 jaar zien aangroeien met 12,55 %. Wie op 01/02/2009 echter een pakketje Bel-20 aandelen opraapte en deze per 01/02/2013 zou verkopen had een totale opbrengst van een kleine 34 % behaalt. En dit op een financiële beurs, waar toch ook financiële waarden aanwezig zijn: AG Insurance, KBC, Dexia, …  Waarden die juist erg geleden hebben onder zowel de financiële crisis als van de eurocrisis.

De 50-jarige uit 2008 is in 2013 al 55 jaar en zijn/haar pensioenleeftijd situeert zich nu binnen 10 jaar. Als hij/zji niets deed, is de investeringsperiode om iets op te bouwen dus al met 1/3 gekrompen. Dat bevestigt de uitdrukking “wie bang is, krijgt ook slagen”.

Beginnen is derhalve de eerste boodschap. En spreiding is natuurlijk de volgende boodschap. Want er zijn helaas géén zekerheden. Tijdig beginnen, daar hebben we het al eerder over gehad (zie vroegboekkorting). Want niet vergeten: steeds meer mensen treden vroeger uit de arbeidsmarkt dan op hun 65e! hetzij door bedrijfsherstructureringen, hetzij door arbeidsongeschiktheid (ziekte en ongevallen). Behoor je tot deze categorie, dan zijn je spaar- en belegingskansen al fel geslonken, want je maakt voortijdig een inkomensval mee.

Veel banken en verzekeringsmaatschappijen raden je aan om sowieso periodiek te gaan beleggen. Door bijvoorbeeld maandelijks een vast bedrag in een fonds te storten.

Wie dit doet moet zich niet bekommeren om het ideale instapmoment is dan het verhaal. Je koopt niet alleen in tijden van beurseuforie (als zelfs de bakker en de beenhouwer het over aandelen hebben) en je koopt ook als iedereen aandelen, fondsen,… mijdt als de pest omdat de koersen flink gedaald zijn. De wijd verspreide opvatting is dat periodiek beleggen de beste manier is om uw risico’s onder controle te houden. U koopt nooit alles aan topkoersen (wanneer er alleen nog een weg naar beneden openligt) en door te kopen als alles laag staat, koop je in feite meer (vb. 2 aandelen van € 10, terwijl je vroeger slechts 1 aandeel kon krijgen voor € 20). Dit geeft een hefboomeffect als er later een stijging komt. In de reclame is er dan ook sprake van het feit dat periodiek beleggen extra rendement oplevert door de volatiliteit. Periodiek beleggen zou dus zowel het risico fel verkleinen als extra rendementskansen bieden.

Dit is waar en ook niet waar. In zijn algemeenheid én in periodes waarin de markten instabiel zijn of dalend zijn, klopt dit verhaal. Maar in periodes waarin de tendenzen stijgend zijn is dit niet juist. Wie € 1.000 investeert op een moment dat de markten aan een klim van 50 % toe zijn, zal op einde van die klim € 1.500 hebben. Wie echter de som investeert in schijven van € 100 en telkens investeert zodra er 5 % stijging is, zal geen € 1.500 hebben, maar een pak minder.

Als je weet dat aan de meeste beleggingen ook instapkosten verbonden zijn, zal de terugverdienperiode van die instapkosten per schijf van €100 telkens zien verkorten.

Is het dan verkeerd om periodiek te beleggen? Absoluut niet, maar het is ook niet de enig zaligmakende theorie.

En de ervaring leert dat ook bij periodiek beleggen het emotionele het soms haalt op het rationele. Zo zijn er ook voldoende periodieke beleggers, die een begonnen beleggingsparkoer onder invloed van (tijdelijk) afkalvende koersen voor bekeken houden en terug wegvluchten in klassieke producten. Een foute strategie, die er alleen toe leidt dat ze hun verlies verzilveren. Er is een beurswijsheid die predikt dat een schaap dat geschoren wordt best blijft stilzitten.

Maar het is natuurlijk een ander verhaal als je tijdens de daling informatie zou onderscheppen die er op wijst dat de daling structureel en niet tijdelijk is. In dit geval is verkopen natuurlijk wel aangewezen.  Wie met voldoende spreiding en met juist perspectief belegt, blijft echter meestal best in zijn belegging zitten. Hoe moelijk het ook is om zich aan deze strategie te houden.