Europa wil marcheren richting een groene economie en samenleving. Het oude continent moet een trendsettend voorbeeld is voor de rest van de wereld. Veel ambities dus. Ambities die ze wil waarmaken door diverse initiatieven uit te rollen. De Green Deal, het Fit for 55-plan, … .
Ook het vergroenen van de financiële geldstromen is 1 van de ambities. Daarvoor is ze al een tijdje regelgeving aan het opstellen en uitrollen. Zo werd dit jaar de SFDR-regelgeving van kracht. Uitgevers van fondsen moeten zichzelf inschalen in al dan niet duurzame categorie. En moeten daar ook naar de klanten toe duidelijker over communiceren.
Recent kwam er een extra stukje duidelijkheid. Het Europees Parlement weert gas en kernenergie. En ze vindt haar regelgeving niet vrijblijvend.
De EU Taxonomy
1 van de sluitstukken van de regelgeving is een duidelijke definiëring van wat nu al dan niet een ‘duurzame activiteit’ is. Eens dit bepaald weten banken, verzekeraars, fondsbeheerders, … waar ze zich aan te houden hebben. In activiteiten, die gedefinieerd zijn als niet-duurzaam, kan dan niet langer geïnvesteerd worden als je jezelf als duurzaam/groen/ethisch … in de markt zet. Op die manier zou greenwash (misleiden van beleggers door je aanbod als groen te presenteren, terwijl het dit in de feiten niet is) voorkomen kunnen worden. Kortom; je creëert een kader om duurzame investeringen te faciliteren (2018/0178 (COD))
Alle economische activiteiten overlopen en classificeren is een groot werk. Het gebeurt in wat de Taxonomy (2020/852) genoemd wordt. Dit werk is zo goed als af.
Omdat het zo essentieel is, is het normaal dat er druk gelobbyd werd. De impact ervan op sommige bedrijfssectoren en sommige landen is dan ook erg groot. Om die reden werden enkele amendementen ter stemming voorgelegd.
Per 05/10/2021 stemde het Europees Parlement over amendement B9-476/2021 en B9-0477/2021. Het eerste amendement was ingediend door de ID-fractie in het Europees Parlement. Tot die fractie behoort het Vlaams Belang. Het tweede amendement kwam van de de ECR-fractie. N-VA is er lid van. Beide amendementen haalden het niet.
Nucleair en gas niet bannen.
B9-476/2021 hield een pleidooi in om alvast kernenergie en gas niet uit te sluiten uit de EU Taxonomy. Gezien het amendement verworpen is worden kernenergie- en gasactviteiten niet langer beschouwd als acceptabele wegen om de klimaattransitie te (helpen) organiseren. De federale regering (via haar minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) kreeg vanuit Europa toch de toelating kreeg om bijkomende gascentrales te openen als back-upplan bij het uitdoofscenario voor onze kerncentrales? Inderdaad, maar als Europa nu consequent is zou dit een laatste stuiptrekking moeten zijn van oud beleid. Beleid dat niet afgestemd is op het klimaatneutraal maken van onze regio’s.
Ook kernenergie dat zich meer en meer profileerde als een tijdelijk alternatief en hulp op weg naar CO2-reducties (gezien kernenergie géén CO2-uitstoot genereert) is teruggefloten. Het wordt geen redder in nood om onze lampen toch te laten branden. Eens de taxonomie uitgerold zou er voor beide energiebronnen een financieringsprobleem moeten zijn. Hiermee is niet gezegd dat financiëring onmogelijk wordt. Normalerwijze zal die voortaan door minder partijen aangeboden worden. Waardoor de prijs stijgt en alternatieven (wind, zon, ….) nog meer voor de hand gaan liggen als energiebron.
Leve de vrijblijvendheid!
B9-477/2021 was zo mogelijk nog bedreigender voor de ernst van de taxonomie. Het amendement stelde dat het mocht niet gebruikt worden als een instrument dat bepaalde sectoren uitsluit van de toegang tot kapitaal nodig voor de transitie naar klimaatneutraliteit. Neen, de taxonomie zou voor de financiëlemarktdeelnemers (voor wie Scrabble speelt: zo staat het woord in punt 9. van het amendement. En als het bestaat dan kan je het inzetten en dromen van 3*woordwaarde.) een positief en vrijwillig instrument moeten zijn. Met andere woorden: geen stringente toepassing, maar vrijblijvendheid. Zodat iedereen alsnog zijn goesting kan doen. M.i. een zekere manier om de omschreven doelen te missen.
Gelukkig of niet? De invoering komt dichterbij.
Met het verwerpen van de betrokken amendementen komt de invoering van de EU Taxonomy nu dichterbij. De tijdlijn ervan kunt u hier aantreffen. Zowel bedrijven als financiële instellingen deden er goed aan zowel januari 2022 als januari 2023 aan te stippen in hun agenda. De voorbereidingstijd kort in.
De ECR-fractie is niet gelukkig met haar verlies. Ze beschuldigt er de meerderheid binnen het Europees Parlement alvast van om de verarming van veel van haar burgers te organiseren. In tijden van fors stijgende gasprijzen was het voor de hand liggend om in te spelen op de vrees voor energieschaarste en armoede.
Daarmee is niet gezegd dat klimaattransitie een neutrale financiële operatie zal zijn voor de burger. Het zal nodig zijn om de sociale aspecten van de transitie niet uit het oog te verliezen. Want voor de betere middenklasse (en hoger) zullen de kosten minder wegen dan voor wie achtergesteld is op vlak van huisvesting, mobiliteit, … .
(correctie dd. 06/07/2022 – De Europese Commisie heeft in februari 2022 alsnog een groen label gegeven aan gas- en nucleaire investeringen. Weliswaar voor een beperkte transitieperiode. De meerderheid van het Europees Parlement heeft dit uiteindelijk ook goedgekeurd per 06/07/2022).