De afkorting E.M. wordt nu meestal nog geassocieerd met Emerging Markets. Landen met een jonge bevolking, welke een economisch hoog groeipotentieel hebben.

Maar stilaan wordt E.M. ook geassocieerd met de initialen van Elon Musk. Een serieel ondernemer (SpaceX, Tesla, Boring Company, … ) met visie en voortvarendheid.  Op deze site werd al herhaalde malen stilgestaan bij Elon Musk (zoek op Tesla). Gezien zijn intrigerend gedachtengoed en onstuitbare dadendrang roept hij extreme reacties op. Beate bewonderaars en fanatieke haters lijken elkaar in evenwicht te houden. Zeker zijn parcours met Tesla wordt daarbij tegen het licht gehouden:

• de overname van het verlieslatende Solar City door het verlieslatende Tesla
• het spagaat tussen beloftes én het nakomen ervan (Elon Time is onder volgers al een eufemisme om in te calculeren dat een deadline met verschillende maanden overschreden zal worden).
• het de ruimte inschieten van een Tesla Roadster 
• de kwaliteitsproblemen bij productie en serviceproblemen na levering 
• …

Krachtige groei of doodgeboren? 

Vooral de financiële leefbaarheid van het bedrijf is een hot issue. Niet dat het onmogelijk is om jarenlang met verlies te draaien én uiteindelijk toch forse winst te gaan maken. Het voorbeeld van Amazon maakt dit erg duidelijk.

Een autobedrijf uit de grond stampen vergt natuurlijk erg veel kapitaal. Zeker als je wegens gebrek aan batterijenfabrikanten of laadinfrastructuur ook hier zelf het voortouw neemt. Dan is het vanachter een computer met een spreadsheet wel erg makkelijk om parameters te verschuiven en te concluderen dat het bedrijf uiteindelijk een success of een fail zal worden.

Net zoals er nog steeds erg veel Believers zijn, die quasi blindelings hun geld en vertrouwen aan Musk en Tesla geven (+ 400.000 mensen gaven een voorschot van € 1.000 /$ 1.000 bij hun bestelling van Model 3 / vele Teslafans kopen aandelen in de verwachting dat het bedrijf the next big thing zal worden op de aandelenmarkten, …), zijn er erg veel Non-Believers. Deze laatsten gaan ervan

uit dat Tesla het nieuwe Tucker en Elon Musk de nieuwe Preston Tucker is. Met andere woorden: baas van een niet-levenskrachtig project.

En dit laatste wordt niet gesmaakt door Elon Musk.

Nadat hij eerder dit jaar op een persconferentie over de resultaten van het eerste kwartaal 2018 enkele analisten voor het hoofd gestoten had  door hun vragen onbeantwoord te laten en als “boring” te bestempelen, pakte hij begin augustus uit met de mededeling dat hij het bedrijf van de beurs wou halen en
dat de financiering hiervoor rond was.

Salvator Mundi: de reddende hand?

Niet alleen de manier waarop (via een tweet tijdens de beursopening), maar ook de onduidelijkheid over wie voor deze funding zou zorgen leidde opnieuw tot controverse. Ondertussen is duidelijk wie de “witte ridder“, die Elon Musk wil helpen om zijn bedrijf terug te privatiseren, is : Het Saoedische staatsfonds Public Investment Fund  (PIFSA).

Een oliestaat, die investeert in een bedrijf dat de wereld wil helpen bevrijden van het gebruik van fossiele brandstoffen (zie Tesla Energy), dat op zich kan de wenkbrauwen al doen fronsen. Maar uitzonderlijk is dit niet. Zo wil ook het Noorse Staatsfonds (kapitaal net als bij de Saoedi’s ontstaan door opbrengst van verkoop olie) zich minder afhankelijk maken van deze opbrengst.  Divestment aan de bron bij zij die jarenlang hun geld niet vlug genoeg konden tellen bij het oppompen van olie.

Dat het geld van een oliestaat komt klinkt vreemd, maar alla. Als we echter dieper graven, ruikt het putje steeds kwalijker.

1. De Saoedi’s zouden volgens de Financial Times (10/08/18) zelf krap bij kas zitten en hun fonds zou “a black box” zijn, waarbij het ontbreekt aan transparantie. Met wie gaat Musk dan uiteindelijk in zee én welke afspraken zijn hier gemaakt?

2. Als we de wikipediapagina van het PIFSA nalezen, leren we dat het fonds geleid wordt door de kroonprins van Saoedi-Arabië, die volgende functies combineert: eerste minister, voorzitter van de raad voor economische – en ontwikkelingszaken en minister van defensie. Mohammad bin Salman, mag dan al de macht van religieuze politie teruggedraaid hebben én er voor gezorgd hebben dat vrouwen voortaan ook met een wagen mogen rijden, toch

mag hij geen democraat genoemd worden. Volgens Amnesty International en Human Rights Watch zou gevangenneming en foltering van mensenrechtenactivisten gewoon doorgaan. Net voor de tweet van Musk was er hierover trouwens nog een diplomatieke rel met Canada.

Tevens zou hij -als politieke pokerspeler- zorgen voor destabiliteit in de Arabische wereld. Hij wordt onder meer gezien als de architect van de oorlog in Jemen.

3. Het staatsfonds is sinds enkele jaren in verhoogd tempo beginnen investeren. Onder meer in Lockheed Martin (Amerikaans luchtvaart en defensiebedrijf). In 2017 werd een bewapeningsdeal tussen VS en Saoedi Arabië gesloten waarbij Lockheed Martin 150 Black Hawk helicopters voor Saoedi Arabië mocht leveren.

4. Hoewel Tesla er een punt van maakt om in de discussie rond conflictmineralen (relatief schaars gebruikt in haar batterijen) de  mensenrechten te respecteren, lijkt het bedrijf nu uit de hand te gaan eten van een financier die zich hier erg weinig aan gelegen laat.  Nochtans staat er met zoveel woorden in Tesla’s Secret Master Plan Part 2  :

The point of all this was, and remains, accelerating the advent of sustainable energy, so that we can imagine far into the future and life is still good. That’s what “sustainable” means. It’s not some silly, hippy thing — it matters for everyone.

5. De concrete uitwerking van de privatisering (Musk wil zoveel mogelijk bestaande aandeelhouders aan boord houden) is nog onbekend.  Naast advocatenkantoren als Wachtell, Lipton, Rosen en Katz zou ook Goldman Sachs betrokken zijn bij de uitwerking van de privatisering .

Dit laatste lijkt absurd. Niet alleen omdat Goldman Sachs 1 van de non-believers in Tesla lijkt te zijn , maar ook omdat het bedrijf helemaal geen goede reputatie heeft (denk ook aan hun rol bij ontstaan van de Griekse crisis).

Doel heiligt de middelen ?

Inhoudelijk kan ik Musk volgen in de stelling dat een privatisering voor focus en rust kan zorgen. De kwetsbaarheid van een bedrijf dat per kwartaal aan analisten moet bewijzen dat het goed bezig is en daarbij onder de microscoop gelegd wordt, zal zeker de nodige stress genereren én de aandacht verkeerdelijk op de korte termijn leggen.

Maar daarvoor in bed kruipen (en verwachten dat al zijn medefinanciers dit ook doen) met een (waarschijnlijk) kapitaalkrachtige -, maar zeker niet onbesproken investeerder, lijkt toch een beetje als de pest inruilen voor de cholera. En dat alles onder begeleiding van een dokter, die die de eed van Hippocrates niet kent.

Zijn imago van duurzame ondernemer krijgt hierbij m.i. een bijkomende ferme knauw.

Het lijkt er op dat je met zo’n vrienden (Saoedi’s) geen vijanden (short-sellers) meer nodig hebt. 

Benieuwd naar de houding van veel Tesla-aandeelhouders (uitstappen of meestappen) of van beleggingsfondsen waar het bedrijf nog deel uitmaakt van hun portefeuille.

Disclaimer:

Schrijver dezer rijdt zelf (en tot tevredenheid) met een Tesla en verkocht zijn aandelen Tesla per 03/08/2018 – voor ontstaan van de commotie-.

Noot:  dit artikel verloor gedeeltelijk haar relevantie door het feit dat Musk inmiddels  teruggekomen is op zijn intentie om Tesla van de beurs te halen. Hoe het nu verder gaat zal de tijd ons leren.  Maar het blijft m.i. een feit dat de voorgenomen keuze om o.m. Saoedi’s te omarmen bedenkelijk mag genoemd worden.