Is duurzaam pensioensparen en – lange termijn sparen wel mogelijk?
De Europese regelgeving rond duurzaam beleggen betonneerde het begrip “duurzame beleggingen”. De regels rond gebruik van de term “duurzaam” worden steeds strenger. Dit komt omdat Europa meer en meer mensen in de richting van langetermijndenken en duurzame financiering wil duwen. Ze wil daarbij zeker ook zorgen dat greenwashing zo goed als mogelijk uitgebannen wordt.
Voortaan kan er alleen nog van duurzame beleggingen sprake zijn zo de belegging beantwoord aan de omschrijving
- volgens de EU-Taxonomie (welke momenteel slechts gedeeltelijk uitgewerkt is),
- volgens artikel 2 °17 van de SFDR-regelgeving of
- als de belegging rekening houdt met de belangrijkste negatieve effecten op milieu, sociale- en personeelsaangelegenheden, eerbiediging van de mensenrechten, anticorruptie en omkoping. Bij dit laatste moeten het beleid van de beleggingsinstelling/het fonds expliciet bekendgemaakt zijn.
Voorzichtigheidshalve spreken we momenteel van “semi-duurzaam”
Door verstrenging van de regelgeving zijn enkele van die fondsen voorzichtiger geworden. En tooien ze zich niet langer met het etiket art. 9, maar zijn ze afgezakt naar art. 8. Er zijn nog enkele fondsen in ons aanbod die effectief nog onder SFDR art. 9 restorteren. Maar hun rendabiliteit laat o.i. momenteel te wensen over. Daarom nemen we ze momenteel nog niet op in ons aanbod. Om als duurzaam beschouwd te worden moeten art. 8 fondsen duidelijk communiceren over hoe ze rekening houden met de negatieve effecten op duurzaamheidsfactoren in hun beleggingsbeleid. Op heden (27/10/2023) zijn de communicaties bij enkele van onze geselecteerde fondsen nog niet voldoende uitgekristalliseerd om ze met een gerust gemoed te kunnen omschrijven als ‘duurzame beleggingen’.
Om niet van greenwashing beschuldigd te worden blijven we dus voorzichtig in onze communicatie. En houden het daarom momenteel op “semi-duurzaam”. We zouden ook kunnen schrijven “zo duurzaam mogelijk”.
Situatie bij de banken.
Ook bij de banken vinden we tot heden géén pensioenspaarformule (of het lange termijn sparen equivalent), die de nieuwe normen kan doorstaan. Vele van die fondsen hebben wel een erkenning door de Febelfinsite Towards Sustainability op zak. Maar de naam van het label geeft het al weg. Verkrijgers van dit label zetten stappen in de goede richting, maar ze zijn er nog niet. Ze zijn momenteel allen ingedeeld als art. 8 fondsen (SFDR). Er moet nog minstens een duidelijke communicatie rond hoe ze omgaan met negatieve effecten op duurzaamheidsfactoren volgen om onder de “lichtste definitie van duurzaam beleggen” te kunnen resorteren.
Net zoals de volledige beleggingsmarkt hadden de bancaire pensioenspaarfondsen in 2022 een negatief rendement (een gemiddeld verlies van 15,5 %). Info over de rendementen van de verschillende pensioenspaarfondsen is moeilijk te vinden. Hier kunt u die wel vinden. De auteur is eerder terughouden over dergelijke producten. Wellicht speelt de negatieve impact van de rendementen in 2022 in diens oordeel een te grote rol.
Situatie bij de verzekeraars.
Voor zover het gaat over pensioenspaarverzekeringen, die traditioneel vooral in obligaties beleggen, kunnen we kort zijn. Daar vind je geen specifieke producten die zich op duurzaamheid richten.
Verzekeraars die hun pensioenspaar- of lange termijn-spaaroplossingen via Tak 23-producten aanbieden, hebben minstens dezelfde problemen als hierboven (bij de banken) geschetst.
Vorig jaar vonden we nog een duurzame oplossing via het aanbod van Athora Belgium. Maar ook daar is het aanbod momenteel niet voldoende robuust zo we het tegen het licht van de Europese regelgeving houden.
Wat hebben we dan wel in de aanbieding?
Athora heeft een duidelijke publicatie van het duurzaamheidsgehalte van haar fondsen in de informatiebrochure duurzame ontwikkeling. Zo gewenst kunnen we u ook per geselecteerd fonds de precontractuele fiche bezorgen die voor de betrokken art. 8 fondsen het promoten van ecologische en/of sociale kenmerken en het rekening houden met PAI’s (de belangrijkste negatieve effecten op duurzaamheidsfactoren) toelicht. We nemen ze hier niet op om de bijdrage niet te overladen.
Via hun oplossing Profilife Pensioensparen en/of Langetermijnsparen heb je binnen hun fondsenaanbod een ruime keuze om iets samen te stellen dat aangepast is aan je eigen beleggingsprofiel. Ook als je (deels) rekening wil houden met je duurzaamheidsvoorkeuren.
Onze voorstellen
Een defensieve selectie
| Naam Fonds | % | return 10 jaar | return 5 jaar | return 2023 | YTD 28/04/2024 | Morning* Sustain. Rating | SFDR |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ath. Nordea Stable Return | 15 | 0.35 | 0.30 | 0.25 | -0.19 | 0.60 | 1.2 |
| Ath. DNCA Invest Eurose | 28 | 0.81 | 0.81 | 1.87 | 0.41 | 1.12 | 2.24 |
| Ath. Ethna Aktiv | 22 | 0.39 | 0.72 | 1.61 | 0.64 | 0.88 | 1.76 |
| Ath. Lazard Patrimoine Opportunities SRI | 35 | 1.88 | 2.26 | 0.07 | 0.42 | 1.4 | 2.8 |
| TOTAAL | 100 | 3.43 | 4.09 | 3.79 | 1.28 | 4.00 | 8 |
Een gebalanceerde selectie
| Naam Fonds | % | return 10 jaar | return 5 jaar | return 2023 | YTD 28/04/024 | Morning* Sustain. Rating | SFDR |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ath. Fundsmith Equity | 13 | 1.86 | 1.54 | 1.44 | 1.22 | 0.39 | 1.04 |
| Ath. DNCA Invest Eurose | 20 | 0.58 | 0.58 | 1.33 | 0.29 | 0.80 | 1.6 |
| Ath. Lazar Patrimoine Opp. | 40 | 2.15 | 2.58 | 0.08 | 0.48 | 1.60 | 3.2 |
| Ath. Comgest Growth Europe | 14 | 1.45 | 1.95 | 2.01 | 0.80 | 0.70 | 1.12 |
| Ath. Nordea 1 Climate & Environment | 13 | 4.38 | 1.74 | 0.10 | 0.77 | 0.52 | 1.17 |
| TOTAAL | 100 | 7.41 | 8.39 | 4.96 | 3.56 | 4.01 | 8.13 |
Een dynamische selectie
| Naam Fonds | % | return 10 jaar | return 5 jaar | return 2023 | YTD 28/04/2024 | Morning* Sustain. Rating | SFDR |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ath. Lazard Patrimoine Opportunities SRI | 14 | 0.75 | 0.90 | 0.03 | 0.17 | 0.56 | 1.12 |
| Ath. M&G Global Listed Infrastructure | 14 | 0.00 | 4.48 | -0.67 | -0.11 | 0.70 | 1.12 |
| Ath. Fundsmith Equity | 22 | 3.14 | 2.60 | 2.43 | 2.07 | 0.66 | 1.76 |
| Ath. Comgest Growth Europe | 25 | 2.58 | 3.48 | 3.59 | 1.42 | 1.25 | 2.00 |
| Ath. Nordea 1 – Climate & Environment | 25 | 2.66 | 3.35 | 0.20 | 1.47 | 1.00 | 2.25 |
| TOTAAL | 100 | 9.13 | 14.82 | 5.59 | 5.02 | 4.17 | 8.25 |
Zijn onze voorstellen ook rendabel?
Het rendement van deze combinaties kunnen alvast de vergelijking met deze van de bankfondsen goed doorstaan. Hou er wel rekening mee dat de rendementen van de voorbije 10 -, 5 jaar en 2023 opgemaakt werden per 15/01/2024. Dus licht afwijkend van een kalenderjaar.
Het risicoprofiel van deze aanbiedingen.
- Het klassieke bank- en verzekeringsaanbod bestaat uit 1 fonds. Onze aanbiedingen zijn formules die opgebouwd zijn uit 4 of 5 verschillende fondsen. Hierdoor heb je automatisch een betere spreiding: er zitten meer lijnen (obligaties of aandelen ) in de totale belegging, je combineert de visie van verschillende fondsbeheerders, … .
- Sinds 01/01/2023 wordt het risicogehalte van een belegging anders weergegeven dan voor die datum. Nog steeds gebeurt dit op een schaal van 1 (weinig risico) tot 7 (veel risico). Echter de factoren waarmee men rekening houdt en hun gewicht zijn sterk veranderd. De nieuwe manier van bekijken (SRI) levert doorgaans een lager cijfer op dan de oude manier (SRRI).
Op de defensieve portefeuille kan men nu een risicocijfer van 3,01 (optelling van de individuele fondsen SRI en verrekend volgens het gewicht dat deze uitmaken in de totale portefeuille).
De gebalanceerde portefeuille scoort 3,43 op de nieuwe SRI-schaal, terwijl de dynamische portefeuille ingeschaald wordt op 3,85.
De Morningstar Sustainable Rating en de SFDR-classificatie van de portefeuilles
Ook hiervoor hebben we de individuele score van de fondsen procentueel verrekend.
Het defensieve aanbod krijgt op basis van de Morningstar Sustainable Rating een 4 op 5. Alle er in opgenomen onderdelen zijn erkend onder SFDR-artikel 8. Je mag dus terecht concluderen dat dit aanbod eerder “lichtgroen” is. Dit is mede veroorzaakt door het feit dat gemengde fondsen ook een groot gedeelte in obligaties belegd zijn en dat het niet zo eenvoudig is om deze op hun duurzaamheid te beoordelen. De beoogde EU Green Bond Standard (GBS) kreeg pas per 23 oktober 2023 haar verordening. De markt zal derhalve pas rond midden december 2024 op gang komen.
Het gebalanceerde aanbod haalt bij Morningstar op vlak van duurzaamheidsinschatting een 4,01 op 5 en zou gecumuleerd in SFDR-berekening op 8,13 uitkomen. Dus voornamelijk artikel 8 met een klein accent artikel 9.
Het dynamische aanbod scoort nog iets beter: bij Morningstar 4,15 op 5 en gecumuleerd op basis van SFRD komt dit op 8,27. Meer dan 1/4 van het aanbod is wél volledig duurzaam (art. 9)
Geen verplichte einddatum op contract: extra risicobeperking.
Verzekeraars hebben contracten die meestal erg afgelijnd zijn. Ze moeten immers ‘zekerheid’ aan beide partijen bieden. Maar ‘zekerheid’ kan soms knellen. Zo kan de vaste einddatum bij levensverzekeringen en pensioenspaarverzekeringen nefast zijn zo deze samenvalt met een dieptepunt (crash) op de beurs.
Athora heeft alvast voorzien dat je haar pensioenverzekeringen kunt onderschrijven zonder vaste einddatum. Je kan dan ten vroegste op je pensioendatum je kapitaal opvragen. Is de beurscontext niet interessant, dan kan je gerust wachten om je kapitaal uit te laten betalen tot het terug aangegroeid is eens de beurs zich herpakt heeft. Hiermee heb je in feite dezelfde soepelheid die pensioenspaarfondsen van de banken aanbieden.
Desgewenst kan je ook na je 65e (66e/67e) verder blijven storten. Weet wel dat die stortingen niet meer fiscaal aftrekbaar zijn. Maar ze blijven vrijgesteld van premietaks (= 2 % minder kosten ivm. Tak 23-contracten buiten pensioenspaarformule).
Hoe kan u pensioensparen of langetermijnsparen onderschrijven bij Ethisch Beleggen?
ofwel maakt u een telefonische afspraak (0495/224977) om langs te komen op ons kantoor in Ooigem of Gent. Samen vullen we dan de nodige documenten in.- ofwel surft u naar deze pagina en bezorgt u ons de ingevulde klantenfiche (naar info@ethischbeleggen.com). Meldt in uw mail dat het gaat over pensioensparen en/of langetermijnsparen. Vervolgens vult u uw beleggingsprofiel in. Wij contacteren u daarna voor de verdere opvolging.
(Maandelijkse update van het rendement van de geselecteerde Athorafondsen: 25/03/2024)