De weg die ethisch(*) beleggen diende af te leggen om zich te verankeren in de hoofden van de mensen was lang. Maar meer en meer doet het begrip niet alleen een belletje rinkelen, maar ook verovert ook het beslissingsgedrag van de particulier. Sinds 2015 lijkt er een kentering ingezet. De klimaatconferentie van Parijs was alvast voor het ecologie-aspect van groot belang.

3 redenen waarom ethisch beleggen aan het doorbreken is bij de particulier.

1. Het begrip “beleggen” roept minder en minder weerstand op.

   • Vroeger associeerde men beleggen te vaak met “risico” en “gevaar“. Niet geheel ten onrechte. Maar het alternatief : risicoloos sparen bestaat gewoon niet meer. Door de ultralage rente op je spaargeld loop je structurele waardeverliezen op. Dit omdat de inflatie hoger is dan de rente op je spaarrekening.
   • De overheid verliest bij veel jongeren haar baken van absolute zekerheid en veiligheid. Gezien de erg hoge staatsschuld maken velen zich zorgen over de blijvende betaalbaarheid van sommige sociale zekerheidsaspecten. Onder meer de vraag of er voldoende geld zal blijven om de pensioenen te betalen leeft. En doet het gedrag kantelen naar “beleggen”.
   • Beleggen vergt een andere mindset: u moet actief nadenken, zich informeren én beslissingen nemen. Het is niet onnatuurlijk dat je bij dit nadenken ook de interesses én de bezorgdheden die je hebt meeneemt. Wie zich bvb. inzet voor “haalbaar werk” of gendergelijkheid zal de sociale dimensie in zijn belegging willen opnemen. Wie wakker ligt van klimaatverandering zal verwachten dat zijn belegging niet bijdraagt aan vervuiling.

2. De wegen om aan ethisch beleggen te doen staan inmiddels op onze investerings-GPS.

   • Waar je vroeger ogenschijnlijk alleen bij  banken als Triodos Bank terecht kon, hebben ondertussen de meeste financiële instellingen wel enkele duurzame investeringsfondsen in hun aanbod. Soms worden die zelf actief naar voorgeschoven door de instelling. Er lijkt op het eerste gezicht alleen nog een verschil te zijn in kleur (lichtgroen / donkergroen).
     • FebelFin, de federatie van Belgische Banken heeft al enkele jaren een werking rond duurzaam beleggen. De site Towards Sustainability groepeert alle fondsen, die volgens hun criteria duurzaam zijn.
     • Europa wil een Green Deal uitrollen en rekent er daarbij op dat niet alleen de institutionele beleggers, maar ook de particulieren daar in de komende jaren voor mee investeren.

3. De mythe dat ethisch beleggen niet rendabel is al diverse keren weerlegd.

   In de loop van een normale beleggingscyclus:

   • De Nederlandse Stichting Natuur & Milieu maakte in een publicatie -24/05/2012- een overzicht van enkele studies die de mythe dat duurzaam beleggen niet rendabel zou zijn doorprikt. We bieden dit overzicht hier graag aan.
   • Een zeer omvattende Duitse academische studie, welke bestaande onderzoeken over duurzaam beleggen tussen 1970 en 2014 rubriceerde is eveneens erg formeel. De titel alleen spreekt boekdelen.  “ESG en financiële opbrengst: verzamelde bewijzen uit meer dan 2000 op ervaring gebaseerde studies“
   • onderzoek in VS (2019) brengt naar voor dat ESG-fondsen de voorbije  jaren zowel op 1, op 3 en 5 jaar gemiddeld beter presteren dan hun niet duurzame evenknieën.
   • onderzoek door vermogensbeheerder La Financière de l’ Echiquier (2019)
     • liet zien dat het rendement van de meest “duurzame” portefeuille 2,3 keer beter scoorde dan de minst “duurzame” portefeuille. Dit bleek uit modelportefeuilles geselecteerd uit +/- 500 bedrijven die hun SRI-team analyseerde. De bevindingen gaan over de periode 01/01/2010 – 31/12/2018.
     • leerde dat E, S en, G alle 3 bijdragen tot goede performance. Het S(social) gedeelte draagt het meest bij tot de goede scores. Een slechte G (governance/bedrijfsbeleid)-score verlaagt het rendement (-13 %).
     • kwam tot de bevinding dat de risicogevoeligheid van een ESG-portefeuille nauwelijks afwijkt van die van een “niet-duurzame” portefeuille.
   • Het Ethisphere Institute (organisatie achter de jaarlijkse verkiezing van The World’s Most Ethical Companies)  publiceerde dat de meest ethische bedrijven over een tijdspanne van januari 2015 tot januari 2020 13,5 % beter presteerden dan een Large Cap Index. (Noot: we vonden niet dadelijk terug welke referentie-index hiervoor gebruikt werd).

Tijdens een crisissituatie:

• • De coronacrisis (2020) bood een duidelijk kader om te zijn onderzoeken of “duurzame”beleggingen beter  bestand zijn aan een periode van terugval dan “niet-duurzame” beleggingen. MSCI bevestigt dat duurzame bedrijven weerbaarder zijn én minder in waarde zakken.  Ook het onderzoeksbureau Lipper kwam tot gelijkaardige conclusie.
  • Resultaten van duurzame beleggingsfondsen in 2020 tonen dat de grote meerderheid van de “duurzame” beleggingsfondsen beter presteren dan hun “niet-duurzame” fondsen uit dezelfde beleggingscategorie. 75 % van de ESG-fondsen bevinden zich in de bovenste helft qua rendement.

Grote beleggers bleven minder afzijdig.

In de praktijk wordt ethisch beleggen al een tijd door institutionele beleggers opgepikt. Deze organisaties, die over diepe zakken beschikken, zijn al jaren overtuigd van de zinvolheid. De particuliere belegger volgt nu eindelijk. Diens aandeel is de laatste jaren flink aan het stijgen.

Per 2016 nam de particuliere klant (gele stippellijn) wereldwijd ongeveer 1/4 van de omzet in ethisch beleggen voor zijn rekening.

Wat zegt Artificial Intelligence over rendabiliteit van ethisch beleggen?

Op 31/01/2023 stelde ik deze vraag aan Chat GPT: “Is there proof that ethical investing is more valueable than regular investing?” Er ging enige tijd over, maar dit was het antwoord dat gegenereerd werd:

“As a language model AI, I don’t have personal opinions, but I can tell you that there is no definitive proof that ethical investing is more valuable than regular investing.

Proponents of ethical investing argue that companies that adhere to ethical standards and values tend to have better long-term prospects and financial performance, which can result in higher returns for investors. However, there is no consensus among academics, economists, and financial analysts on whether ethical investing outperforms conventional investing.

Studies have shown that companies that prioritize environmental, social, and governance (ESG) factors can have higher financial performance and lower volatility compared to those that don’t. However, the results of these studies are mixed and often depend on the criteria used to measure ESG performance and the specific industries being compared.

Ultimately, whether ethical investing is more valuable than conventional investing is still a matter of debate and depends on individual investor preferences and goals. Some investors may value the social and environmental impact of their investments more than financial returns, while others may prioritize returns over ethical considerations.”

Onze conclusie:

Er is geen definitief bewijs dat ethisch beleggen een beter rendement genereert. Maar het omgekeerde bewijs is ook niet geleverd. Als het niet schaadt én het helpt extrafinanciële zaken (klimaat, sociale kwesties, …), dan lijkt het toch meer en meer een evidentie om met duurzaamheid/ethiek rekening te houden bij uw financiële investeringen.

————————————–

(*) woordaanpassing nav. SFDR-regelgeving: vroeger stond in deze tekst “duurzaam beleggen ” in plaats van “ethisch beleggen“.

• Door Europese regelgeving in 2021 werd het gebruik van de term “duurzaam” in samengang met financiën (beleggen, fondsen, …) strak gereglementeerd. Op onze homepagina lees je dat (& waarom) we ons niet alleen beperken tot “duurzaam” beleggen, maar iets ruimer blijven gaan.
• Waar we het woord “duurzaam” lieten staan in bovenstaande tekst, deden we dit omdat op moment van publicatie van de onderzoeksgegevens de wetgeving nog niet van toepassing was. Toen kon nog vrijelijk het woord duurzaam gebruikt worden. Met de aanhalingstekens die het woord begeleiden proberen we aan te duiden dat het woord toen ruimer opgevat werd dan wat nu wettelijk geduld wordt.