Wat voorafging

De Volkswagen-groep leed enorme imagoschade toen het per 21/08/2015 -na een jaar ontkennen- alsnog noodgedwongen toegaf vervalsingssoftware ingezet te hebben. De uitstootnormen die de auto’s van het bedrijf moest naleven werden in de praktijk bij lange na niet gehaald. Door middel van sensoren wist een wagen dat hij zich op een testbank en niet in real life bevond. De software van het voertuig zorgde er dan voor dat de wagen aan de stikstofoxidenorm voldeed. Eens op de weg werd deze begrenzing terug afgezet. En pompte de wagen tot 50 keer meer giftige stoffen de lucht in dan toegelaten door (een al door autolobbygroepen beïnvloedde) bescheiden Europese standaard. Volgens schattingen koste dit in Europa ruim 44.000 gezonde levensjaren en veroorzaakte dit ruwweg 5.000 vroegtijdige sterfgevallen (cijfers tot 01/2016). Dit lezen we op de Wikipediapagina onder het lemma Emissieschandaal.

De gevolgen van Dieselgate, deel 1.

Dit alles kostte de VW-groep ettelijke miljarden aan beurswaarde en boetes. De wetgever in de VS was duidelijk strenger dan deze in Europa. Volkswagen bekende er in 2017 schuld aan samenzwering, tegenwerking van de rechtsgang én schending van de Amerikaanse milieuwetten.

In de nasleep van het schandaal bleek dat ook andere merken boter op hun hoofd hadden en dat de regelgever in Europa erg laks was. Het belang van de industrie primeerde er boven de luchtkwaliteit van haar burgers.

Europa verscherpte inmiddels zijn regels. Tegen 2030 moet de CO2-uitstoot van wagens met 37,5 % en van bestelwagens met 31 % verminderen ten opzichte van de norm van 2021 (gemiddeld 95 gr CO2/km).

Dit alles is bijv. voor een merk als LADA voldoende om de Europese markt te verlaten. De nieuwe regels werken op basis van gemiddelden. Dat laat autofabrikanten toch nog wat ruimte. En zo zie je ook lucratieve deals ontstaan tussen vreemde allianties (vb. tussen Fiat Chrysler en Tesla).

Luister naar mijn woorden,….

Je zou verwachten dat Volkswagen dan ook zijn pokkebest doet om zijn blazoen op te poetsen. En ja, hoor, aan goede intenties geen gebrek. Op hun website hebben ze een uitgebreid hoofdstuk gewijd aan duurzaamheid. Zo kan je er lezen dat ze een groene lening van 1 miljard euro afgesloten hebben voor hun submerk Porsche. Meer dan 100 institutionele beleggers tekenden hierop in. Hun project werd -luidens hun site- aan strenge audits onderworpen door raters als ISS ESG en the Climate Bond Initiative. We vermoeden dat sommige van deze beleggers niet gelukkig zullen zijn bij de rest van dit verhaal. Tenzij het hen natuurlijk alleen gaat om een lucratieve deal in een wereld van negatieve rentes.

Maar kijk niet naar mijn daden.

Bovenstaande lijkt echter toch deel uit te maken van oogverblinding (greenwash), als we naar de praktijk van de Volkswagengroep kijken. Zo blijkt dat nu ook bij de fix voor de sjoemelsoftware zelfs gesjoemeld werd.

Dit werd uitgebracht door Teslarati. Nu is dit een website die zich vooral focust op TESLA, SPACEX en hun bezieler Elon MUSK. Ze zijn -als fanboys- misschien niet de meest objectieve bron. Nochtans lijkt hun informatie -hoe ongelooflijk ook- toch op een ernstige bron gebaseerd, met name een Duitse rechtbank.

Een rechtbank in Düsseldorf kwam tot de conclusie dat de softwarefix die Volkswagen uitbracht om de sjoemelsoftware te neutraliseren slechts onder beperkte omstandigheden zijn functie waarmaakte. Haar officiële functie  was om bij de betrokken wagens de uitstoot veel minder vervuilend te maken, zodat de auto’s wel zouden beantwoorden aan de wettelijke normen. De fix blijkt echter alleen te werken bij buitentemperaturen tussen 10 en 32 ° Celsius. Is het warmer of kouder? Dan blijft de wagen evenveel als vroeger vervuilen, zelf al installeerde een garagist de fix.

• Nu stijgen de buitentemperaturen -ondanks klimaatopwarming- in een groot deel van Europa zelden boven de 32 °. Maar als ze het doen, doen ze het in vakantieperiodes. Momenten dat ganse volksverhuizingen aan de gang zijn en erg veel kilometers gereden worden.  En vergeten we niet dat het merk (o.m. via submerk Seat) ook in het zuiden van Europa goed aanwezig is.
• Wat de temperatuur onder de 10 ° betreft: die kennen we hier tijdens een flink aantal wintermaanden. En hoe noordelijker wij ons begeven hoe langer deze periode duurt.

De te verwachten gevolgen voor Volkswagen van Dieselgate, deel 2?

Naar de buitenwereld kwam Volkswagen dus met een oplossing die een redelijk groot placebo-effect heeft. De patiënt denkt dat hij geholpen is, maar is gewoon in de luren gelegd.

De Duitse versie van Wallstreet-Online vermeldt dat door deze uitspraak het Dieselschandaal terug van nooit weggeweest is.

• De wagens bij wie ondertussen de fix geinstalleerd is, rijden in feite opnieuw illegaal (wegens overschrijden van uitstootnorm) op de baan.
• Tevens zou dit de verjaringstermijn voor schadevergoeding stuiten. Volkswagen heeft zich tot heden op het standpunt gesteld dat schadeaanspraken tot 3 jaar na bekendmaken van Dieselgate konden ingediend worden. Alles wat later kwam zou als verjaard beschouwd worden. Nu hun oplossing in feite een nepoplossing blijkt te zijn, mag men stellen dat het probleem nooit verholpen is. En dat die termijn van 3 jaar dus gestuit is.

In dit licht gezien klinken de hernieuwde pleidooien van het bedrijf voor diesel wrang. Je zou je normalerwijze eerder aan bijkomende financiële aderlating bij het bedrijf verwachten.

Clementie voor een recidivist?

“Bis repetita non placent” leerden we tijdens onze Latijnse les. Bart De Wever kan je uitleggen wat dit betekent. Beschik je niet over zijn rechtstreekse lijn, dan geven we hier weg dat “herhalingen niet in goede aarde vallen“.

We leven in 2019. Van een belangrijk bedrijf mag je verwachten dat het zich -naast winstbetrachting- verantwoord opstelt. Doelbewust cijfers, die de gezondheid van duizenden mensen beïnvloeden, manipuleren? Het is een schande. Je bent hiervoor publiekelijk op de vingers getikt, bent daar ook financieel voor beboet en je blijft volharden? Het is een dubbele schande.

Maar waar blijft de aandacht hiervoor bij de media?

• Dat er recent na een ontploffing op een militaire basis in Rusland radioactiviteit vrijgekomen is, kwam uitgebreid aan bod. Terecht.
• Dat een jonge milieuactiviste op boegeroep en intimidatie stootte tijdens een muziekfestival en dat daar ongepast en georchestreerd vlaggengezwaai te zien was, deed containers vol inkt vloeien. Facebook en Twitter ontploften aan linker- en rechterzijde.
• Dat een Amerikaanse president liever een Groenland koopt dan zijn eigen land groen te maken, we smullen ervan.

Maar dat een belangrijke multinational ons blijft belazeren en onze gezondheid verder aantast, waar konden we dit lezen, horen of zien? Als je o.m. de zin voor (noodzakelijke) attitudevorming nav. klimaatverandering wil voeden, dan heb je hier toch een rol te spelen?

• Is de autolobby zo machtig dat dit tussen de plooien verdwijnt?
• Wil de economisch- en financiële pers- in de ban als ze zijn door de vrees voor recessie- de geteisterde autosector in Europa ontzien?
• Of is het pure onverschilligheid?

Vreemd alvast als je weet dat elke Tesla die uitbrandt of waar een zwaar ongeval mee gebeurt in quasi elk persorgaan obligaat zijn aantal tekstregels (al dan niet met foto) krijgt.