De Beren Gieren is de naam van wat 1  van de avontuurlijkste muziekgroepen uit de Benelux genoemd wordt. Het is een wat vreemde naam.

“Gieren” is immers een werkwoord dat we niet al te veel gebruiken. In de scheeps- en de luchtvaart wordt het gebruikt om het heen en weer bewegen rond de as te omschrijven. Het heeft ook de betekenis van een fluitend geluid maken (de wind giert door de bomen), hard lachen (ik moest gieren van het lachen) of heel snel rond gaan (de zenuwen gieren me door de keel). En wellicht is het niet toevallig dat naast een dier (de beer) ook als bij toeval een agressieve vogel (de gier) opdoemt. In nieuwe muziek mag het wat wringen.

In veel verhalen is de beer een aaibare vriend. Denk aan Masha en de Beer of aan de Hannah-Barbera-creatie Yogi Bear.

Voor beleggers is de beer minder vriendelijk. Als beurzen structureel vooruitgaan spreekt men van een stierenmarkt. Er heerst vertrouwen onder investeerders, waardoor men blijft kopen. Een zichzelf versterkend effect. De bull (stier) raast eerder agressief vooruit. En hij steekt zijn horens in de lucht. Als symbool voor stijgende koersen is dit duidelijk. Als het vertrouwen echter afneemt, spreekt men van een berenmarkt. Een bear (beer) gaat bij gevaar eerst achteruit. Als hij toch moet aanvallen, dan slaat hij met zijn klauwen naar beneden. Dus hij is het symbool voor dalende markten.

Traditioneel spreekt men van een berenmarkt zodra een beurs 20 % onder haar piek daalt.  In de periode van 1899 tot 2000 heeft de Dow Jones Index 23 maal een berenmarkt gekend, leert Wikipedia ons. Gemiddeld daalden de koersen met 34 % en duurde de berenmarkt 12 maanden. De laatste echte berenmarkt was die van 09/10/2007 tot 09/03/2009 (de financiële crisis).

Het ziet er stilaan naar uit dat we nu een nieuw berenmoment aan het beleven zijn. Op zich
hoeft dit niet te verwonderen, want vanaf maart 2009 tot heden is er een spectaculair herstel geweest. De anabole steroïden waarop dit herstel gebaseerd was -de erg soepele houding van de centrale banken- is uitgewerkt. De rentes evolueren in de VS terug naar normale waarden. In Europa zoekt de ECB naar manieren om zijn stimulerend beleid terug te draaien.

Als er geen stimulansen meer komen en beleggers raken in de ban van minder rooskleurige vooruitzichten, dan volgt er een tijdje later een zelfvervullende voorspelling: iedereen trekt zich terug én dit terugtrekken versterkt de verkoopsdruk nog. Aandelen kunnen daarbij dalen tot (ver) onder hun echte waarde.

Stilaan sijpelen de eerste vooruitzichten voor 2019 binnen. Er tekent zich een tendens in die voorspellingen af : “de vette jaren zijn voorbij“, “er komt grotere volatiliteit“, “schroef uw rendementsverwachtingen maar wat terug“.

De toekomst voorspellen, blijkt echter steeds moeilijk. De analisten die tot voorzichtigheid aanmanen, kunnen gelijk hebben.

Maar voorzichtigheid is eigenlijk in alle fases van de economische cyclus een must voor beleggers. Overmoed heeft zichzelf al vaak afgestraft.  Moeten we nu nog voorzichtiger zijn en ons verder terugtrekken uit aandelenbeleggingen?

De vraag stellen is één. Ze correct beantwoorden is nog een ander paar mouwen.

Vooreerst moet gesteld worden dat er weinig andere producten zijn die momenteel een rendementsgarantie opleveren:

• obligaties zitten door hun lage renteniveau’s en de te verwachten rentestijging klaar om grote waardedalingen te ondergaan.
• vastgoed, investeren in privéschulden of in infrastructuur (suggesties die  bijv. AXA in zijn outlook als alternatief aanhaalt) zijn erg illequide en kunnen -eveneens volgens AXA- bij crisis in je gezicht ontploffen.

Aanhouden van een belangrijk percentage aandelen lijkt een voorwaarde te zijn om je kans op rendement niet te verknallen. Maar misschien moet nu toch een shift in de voorkeuren gemaakt worden:

• gedeeltelijk omschakelen van groei-aandelen naar waarde-aandelen
• opvolgen of er in afgestrafte sectoren toch geen overdrijving gebeurde én daar de kansen grijpen (vb. automarkt & bankenmarkt)
• kiezen voor bedrijven die een niet al te hoge schuldengraad ) hebben. Zij zijn minder gevoelig aan stijgende rentes.
• kiezen voor bedrijven die klaar zijn voor de trends van de toekomst  en die daarin  een sterke concurrentiepositie hebben
• …

Binnenkort stellen we opnieuw onze modelportefeuilles samen. 2019 staat voor de deur. Bovenstaande elementen zullen hierbij mee in de weegschaal liggen.

Met ons accent op duurzaam beleggen, hebben we alvast 1 trend mee. De voorbije jaren groeide de aandacht voor ESG bij (institutionele) beleggers stevig door. Dit zou een klein aanzuigeffect op de koersen moeten hebben.

Maar sowieso kennen ook wij het verloop van de toekomst niet. Dus alert blijven voor de signalen uit de markt, inspelen op onverwachte wendingen zonder het verleden te ontkennen,….. zal in de nabije toekomst wellicht nog meer dan vroeger belangrijk zijn.

Tiens-tiens? Dat lijkt precies  beleggen met de ingesteldheid van een jazzmuzikant. En zo belanden we weer bij het begin van deze bijdrage.