De goede financiële resultaten van onze eigen portefeuille en die van onze modelportefeuilles over 2012 en 2013 zijn de extra slagroom bovenop onze ambitie om met geld maatschappelijk zinvolle initiatieven te ondersteunen. Als de toestand in de wereld én de maatschappij  helpen verbeteren door te investeren in beleggingsfondsen die inzetten op ethiek en/of ecologie onze doelstelling is, dan is dit als mens moeilijk vol te houden zo je geïnvesteerde kapitaal stelselmatig zou verminderen omdat er slechte rendementen behaald zijn.

Nochtans gaat beleggen structureel gepaard met onzekerheid. En het is niet dat de richting die we kozen permanent omhoog zal gaan, omdat we tijdig op de juiste ingrediënten voor succes ingezet hebben. Niemand kent immers die ingrediënten.

Natuurlijk voelt iedereen aan zijn theewater dat inzetten op hernieuwbare energie, op toegankelijkheid van water, …  in feite overlevensnoodzakelijk is. En dat er menselijk moet omgegaan worden bij de arbeidsverhoudingen. Dat gender- of rasverschillen niet tot discriminatie mogen leiden zal meestal wel op bijval (uitgezonderd bij rabiate conservatieven of racisten) kunnen rekenen. Ook de noodzaak dat bedrijven transparanter moeten worden over hun beleid, verloning, … wordt zelden ter discussie gesteld.

Zelfs het feit dat beursgenoteerde bedrijven én de financiële wereld in zijn algemeenheid meer gebaat zouden zijn met aandacht voor de lange termijn, in plaats van zoals nu vaak vlug gewin op te pompen om bij de trimesteriële update aan beleggers niet afgeschoten te worden, is een inzicht dat veld wint.

Maar…. tussen theorie en praktijk bestaan grote verschillen. Het is niet omdat inzichten rijpen/gerijpt zijn, dat het feitelijk gedrag ook al volgt.

Het is dan ook zeker voorbarig om op basis van de financiële resultaten, die wij kunnen voorleggen, te concluderen dat ethisch – en duurzaam beleggen beter scoort dan gemiddeld. Er zijn studies, die dit wel beweren, maar er zijn er evenveel die geen of zelfs een negatieve correlatie zien.

Als we onze eigen cijfers ontleden, dan moet er toch vastgesteld worden dat deze mee bewegen op de algemene drive van de financiële markt. Onze cijfers voor 2012 en 2013 zijn o.m. goed omdat

1. we relatief weinig obligatiefondsen in ons aanbod hebben. Deze deden het in 2012 nog goed, maar gaven forfait in 2013.
2. we relatief weinig gemengde fondsen in ons aanbod hebben. Omdat gemengde fondsen vaak tot 50 % obligaties bezitten, geldt wat hierboven stond ook, maar minder heftig dan in punt 1.
3. onze aandelenfondsen een relatief goede spreiding qua sectoren vertegenwoordigen, maar toch zo goed als geen grondstoffen/mijnen bevatten. Sectoren die het niet al te best deden.
4. onze aandelenfondsen vooral in ontwikkelde landen beleggen. Hoofdzakelijk in Europa en secundair in de VS. Er zijn vooralsnog weinig duurzame fondsen die zich specifiek op emerging markets richten. Markten die het zeker in 2013 moeilijk hadden. Ook fondsen die in ontwikkelingslanden (mag die term nog gebruikt worden?) investeren, vind je er niet in terug. Ontwikkelingsfondsen als Incofin, Alterfin of Oikocredit zijn daar geschikte investeringsvehikels voor.
5. onze ecologische themafondsen geven een gemengd beeld. Waar de fondsen die inzetten op water stabiel en positief reageren, zijn de rendementen van de fondsen die cleantech of hernieuwbare energie vooruit willen helpen erg wisselvallig geweest: Sommigen haalden in 2012 behoorlijk negatieve resultaten, terwijl 2013 tekende voor een spectaculaire ommekeer.

De bedoeling van onze werking rond ethisch beleggen is mensen motiveren om op een gespreide manier én conform langetermijndoelstellingen het spaargeld dat ze niet liquide moeten houden voor nabije aankopen of onvoorziene omstandigheden te investeren.

Dit in fondsen (gezien deze al aan risicospreiding doen voor relatief weinig kapitaal), die ondersteunen van duurzaamheid , sustainability mee tot hun core business rekenen. Fondsen die gaan voor de 3 P’s: People, Planet & ook Profit (maar zeker niet uitsluitend).

Van alle fondsen die we opvolgen houden we backtestings bij. We volgen wat de rendementen waren niet alleen op 1 jaar, maar ook op 3, 5 en 10 jaar. Omdat er regelmatig fondsen opgedoekt worden, nieuwe gecreëerd worden of soms betrokken geraken in fusies en dan andere accenten beginnen leggen, kunnen we voor al onze modelportefeuilles echter geen gezamenlijk rendementsoverzicht over deze gehele duur maken. Dit is jammer. Omdat zeker het verhaal over de resultaten op 10 jaar interessant zou zijn. Daaruit zou immers blijken wat een crashscenario zoals het zich voordeed in 2008 als effect op deze portefeuilles zou hebben.

Cijfermatig kan ik het niet echt bewijzen, maar op basis van de resultaten van fondsen uit ons aanbod, die wel langer dan 5 of 10 jaar bestaan, ben ik geneigd om te zeggen dat de rendementen van de modelportefeuilles niet de doelstelling zouden gehaald hebben, die we voor ogen hebben (gemiddeld 5 % opbrengst per jaar). Het rendement zou gemiddeld wellicht erg dicht aanleunen bij dit van een spaarrekening en sommige -gericht op de meer dynamische belegger-  modelportefeuilles zouden amper uit de negatieve zone gebleven zijn. Dit klinkt natuurlijk niet erg wervend, maar de waarheid heeft natuurlijk ook haar rechten.

Het mag een troost zijn dat een beleggingsresultaat uit het verleden géén garantie is voor dit uit de toekomst. En je kan dit alles ook vanuit een andere kant bekijken:

In de voorbije 10 jaar hebben we een financiële crash meegemaakt zoals die zich zelden voordoet én waarvan we momenteel nog steeds de gevolgen voelen. Als blijkt dat in dergelijke omstandigheden een gediversifieerde belegging amper moet onderdoen voor de opbrengst van uw spaargeld, waarom moeten we dan zo voorzichtig zijn en ons ingraven op spaarrekeningen?

Niemand weet natuurlijk wat morgen brengt, maar als een belegging op termijn bestand is tegen een erg grote crash, dan moet ze het statistisch gezien gemiddeld toch beter doen dan het veilige spaargeld zo er geen zware rampen gebeuren op de financiële markten.

Dus wie optimistisch is over de toekomst, wie denkt dat we stilaan uit de financiële tornado van 2008 aan het opstaan zijn weet waar hij/zij beter op inzet. Voor de pessimisten onder ons zal er steeds een reden zijn om het halfvolle glas als halfleeg te bekijken en aan de kant te blijven staan.

Zeker is dat niemand weet hoe de markt evolueert. Er kan al een nieuwe catastrofe voor de deur staan, maar het kan evengoed dat er juist een periode van aantrekkende economie staat aan te breken.

Globaal gezien lijkt men er in beleggersland wel van overtuigd dat wisselvalligheid (volatiliteit) meer dan vroeger aanwezig is. In een wereld die in volle transitie is (verschuiving machtscentrum weg van Amerika, een opkomend Azië, Zuid-Amerika  en nu zelfs ook Afrika, globalisering en digitalisering, …..) kan dit ook moeilijk anders. Het zal duren tot er her en der nieuwe rustpunten (zekerheden) bereikt zijn.

In alle geval een boeiende tijd. Eén waar je beter bij betrokken bent en niet aan de kant gaat staan. De beste stuurlui staan dan wel aan kant, maar …. ze missen de boot!