Verkeersgeleiding in druk bevolkte gebieden is een Gordiaanse knoop , waar velen zich niet meer aan wagen (sic), omdat het toch maar frustratie oplevert.

In Gent is deze maand een nieuw verkeerscirculatieplan in voege gegaan. Dit plan werd ingevoerd om het onevenwicht tussen de suprematie van de auto en het leefcomfort van haar bewoners wat te herstellen. Er werd een grotere zone waarbinnen het autoverkeer geweerd wordt gecreëerd. Hiervoor werden wat traditionele doorsteken afgeblokt, zodat men het stadscentrum niet meer doorkruist als men zich van de ene naar de andere kant begeeft. Dit plan werd onder meer verkocht met de oneliner “de belangrijkste wegen zijn onze luchtwegen“.  Een goed klinkende slogan. Maar waarom 

• dan de auto’s langs de ring sturen? Zijn de luchtwegen van wie rond de stadsring rijdt minder belangrijk dan deze wie in de binnenstad woont?

• Waarom moet wie met een elektrische wagen rijdt dan geweerd worden uit de binnenstad?

Als het de Gentenaars (en de bezoekers van de stad) motiveert om gebruikt te maken van alternatieven als fiets en openbaar vervoer, is dat een goede zaak. Maar met een erg bescheiden bus- en tramaanbod (probeer maar eens ’s avond na een film nog naar de rand van de stad te geraken) én een niet-fietsvriendelijk wegennet (veel plaatsen zonder apart fietspad, putten, kasseien of tramsporen als hindernissen) is er nog werk aan de winkel.

Er is m.i. hier een duidelijke parallel met de algemene gebrek aan daadkracht die er (wereldwijd) heerst mbt. de staatsschulden.

In onze bijdrage van 11/03/2016  onder de titel Mathotte mij, mathotte mij …. hadden we al een update gegeven van een artikel onder de naam Tournée Générale van 28/04/2013. Opvolging ervan is natuurlijk een never ending story. Maar dit belet niet dat we er nog eens bij stilstaan.

Sinds de bijdrage van 13 maand geleden is de staatsschuld verder gestegen. Op moment van schrijven is hij nu € 426.879.568.129. Omgeslagen op iedere inwoner van België: € 39.567. Omgeslagen op iedere werkende inwoner van België: € 79.134. Dit betekent dat de schuld met 4,26 % gestegen is. In een periode waarin de inflatie ook een sprong  maakte (+/- 3 %) kunnen we dat cijfer wel een beetje relativeren, maar toch weer niet te veel. Nu we op een dieptepunt van de rentecurve gekomen zijn én quasi iedereen er van uitgaat dat de rentes in de komende jaren geleidelijk zullen gaan stijgen, betekent het gewoon dat de put vergroot is en dat afbetalen ervan duurder zal gaan worden.

De overheid gedraagt zich in feite als een persoon die zijn lening aflost door zijn kredietkaart te gebruiken.

Vandaar dat ik het in de titel over een financieel circulatieplan heb. In feite draait men rond het probleem, zonder het op te lossen.

 

Interessant is ook dat de bijgewerkte cijfers van de Duitse Stiftung Marktwirtschaft (16/11/2016) hierboven, waar men ook de impliciete schulden meerekent (verplichtingen die niet opgenomen zijn in de normaal gehanteerde statistieken, maar die toch op overheden rusten op basis van de engagementen die reeds genomen zijn binnen het beleid (uit verleden en heden) en die nu nog gelden). België blijft daar op plaats 25 hangen. Met een totale schuld van 603 % van het BNI, terwijl het gemiddelde van EU-landen slechts (?) 256 % bedraagt.

De Belgische schuld bedraagt 6 x de totale toegevoegde waarde van alle diensten en goederen die er per jaar in België geproduceerd zijn. Als de overheid per 01/05/2017 geen verdere schulden maakt en al zijn bewoners en organisaties/bedrijven alle meerwaarde rechtstreeks overschrijven op een bankrekening van de overheid, zullen we per 01/05/2023 onze schuld bijna afbetaald hebben. Bijna, want onze schuldeisers vragen ondertussen ook rentevergoeding op hun uitstaande leningen.

De lijst hierboven is om meerdere redenen confronterend. Vergelijk eens met de situatie in 2015, dan vallen een pak elementen op:

• Kroatië, Denemarken, Bulgarije, Tsjechië, VK en Luxemburg zijn er in geslaagd om op 1 jaar tijd hun gezamenlijke schuld met meer dan 1 x hun jaarlijks BNI te laten dalen. Ierland slaagde er zelfs in dit bijna met 4 x het jaarlijkse BNI te doen. De grote vooruitgang is hier wellicht vooral toe te schrijven aan de sterke economische groei in deze landen.
• Griekenland dat Europees zo geviseerd wordt klom van de 20e naar de 17e plaats en verminderde ook haar staatsschuld relatief drastisch.
• Frankrijk en Nederland halen ook betere cijfers dan in het verleden. Saneren en vooral optrekken van pensioengerechtigde leeftijd zal daar wel voor iets tussen zitten.
• bij 9 op de 28 landen is de situatie verslechterd. Dat Italië (nochtans op plaats 5), Portugal (plaats 8) en Spanje (plaats 26) daar bij zijn stemt overeen met de verhalen die we uit de financiële pers kunnen optekenen. België zit helaas ook in dit rijtje.
• Duitsland, algemeen gezien als de sterkhouder binnen Europa, zag zijn positie slechts marginaal verslechteren. De sterke toevloed van vluchtelingen, die het land kende, zal hier wel mede verantwoordelijk voor zijn. Financieel lijkt de Wir Schaffen Das uitspraak van Frau Merkel dan ook te kloppen. Natuurlijk zijn er nog andere aspecten aan integratie verbonden.
• Landen uit het voormalige Oostblok doen het relatief goed in deze lijst. Reden hiervoor is wellicht dat deze erg veel financiële steun halen uit EU waardoor hun welvaart vlug groeit. En natuurlijk hebben zij ook minder uitgebouwde welzijnsvoorzieningen (pensioen, ….), waardoor de impliciete schulden er eerder klein zijn.
• …

De staatshuishouding van Europa geraakt dus maar niet op orde. De ECB deed er de voorbije jaren alles aan om de economie terug op gang te brengen. Door de lage rentes is wellicht het momentum bij enkele landen om krachtdadiger in te grijpen vruchteloos gepasseerd. Dit lijkt ook voor België op te gaan.

Aangezien het gras aan de overkant niet groener is  (staatsschuld in VS blijf ook stijgen terwijl President Trump wil investeren én belastingen verlagen), moeten we beseffen dat de overheidsschulden op 1 of ander moment als lijken uit de kast kunnen vallen op vloer van de financiële markten. Wat dit zal triggeren is onbekend. Een forse stijging van de rente?

Om uit de impasse te geraken zijn er niet veel wondermiddelen:

1. Beter budgetbeheer bij de overheid. Tegengaan van verspilling en achterhaalde concepten.
2. Verhoging van de overheidsinkomsten door stimuleren van de economische groei, door betere inning/verschuiving/verhoging (?) van belastingen of taksen
3. Laissez-faire : niets doen en de factuur doorschuiven naar de komende generaties.

Soms wordt gezegd dat een hoge schuld niet echt een probleem is. De meeste mensen die een hypothecair krediet aangaan, lenen immers ook tot 3 à 4 keer hun jaarinkomen.

Dat klopt natuurlijk. Maar meestal leent men pas in het besef dat er moet en kan afbetaald worden én is men er zich van bewust dat de keuze voor de aankoop/bouw van een woning, impliceert dat men zich een flink aantal jaren van alles zal moeten ontzeggen. Dit besef lijkt echter totaal afwezig te zijn in de politieke arena.

Wat zijn de gevolgen als de volle impact van de overheidsschuld gezien wordt en de markten reageren? Wellicht een collectieve verarming voor de bewoners. Maar welke vorm/vormen deze zal aannemen is koffiedik kijken.

Voor iedere jongeling tussen 0 en 65 jaar betekent het alvast ook dat de veronderstelde pensioenspaarpot uit de 1e pijler (het pensioen dat door de overheid betaald wordt) absoluut niet gegarandeerd is. Laat staan dat er significante verhogingen te verwachten zijn. Een rondje bijkomend sparen/beleggen is dan aan de orde. Met alle stijgende ongelijkheid van dien nu blijkt dat 4 op de 10 Vlamingen niet eens kan sparen.