Vanaf het moment dat ik in de verzekerings- en bankwereld verzeild raakte, heb ik de ene verandering na de andere meegemaakt. Met een boutade beweer ik wel eens dat “verandering de enige constante lijkt te zijn”.
Toen ik voor de eerste keer op een makelaarsmaatschappij stootte, die enige vorm van ethisch beleggen in zijn aanbod had, was ik zeer verheugd. Het betrof verzekeraar BELSTAR, oorspronkelijk opgestart door Nederlandse verzekeraar Stad Rotterdam. Vandaar trouwens de naam: BELgische STAd Rotterdam.
Deze vernieuwende verzekeraar bracht enkele accenten, die we in ons land niet gewoon waren. Maar hij werd na enkele jaren opgekocht door de Artesiagroup, die later Dexia zou gaan vormen. Binnen de nieuwe constructie werd Belstar de makelaarspoot. En in het productaanbod werd ook plaatsgemaakt voor beleggingsfondsen van moeder Dexia. Die gaf zijn ethische aandacht vorm binnen het project Portfolio21.
Ook nu nog kan je bij www.portfolio21.be de beleidslijnen, de partners en het volume aan beleggingen terugvinden. Het project ontstond eind jaren ’90 en de “21” uit de naam wees wat optimistisch naar de verwachting dat ethisch beleggen 1 van de basistrends van de 21ste eeuw zou worden.
Ik heb niet geaarzeld om mijn klanten toen ethische Dexiafondsen aan te prijzen. Maar Dexia had na enkele jaren blijkbaar niet langer behoefte aan een makelaarspoot en verkocht Belstar aan Ethias.
Ethias schoof de Belstargroep in bij Nateus. Die laatste had reeds een
uitgebreid gamma van levensverzekeringen. En klom na acquisitie van Belstar enkele stappen hoger in de rangorde van verzekeraars. Helaas was de interesse om door te gaan met ethische beleggingsfondsen binnen Nateus niet erg groot. De fondsen verdwenen na enkele jaren uit het aanbod. Wellicht werden de ethische fondsen onvoldoende verspreid via de makelaars. En Ethias had er natuurlijk ook geen baat bij om producten van een concullega als Dexia te gaan verdelen.Dat Ethias er niet over waakte dat zijn makelaarspoot een ethisch luik bleef hebben, duidt er m.i.op dat de naamsveranderng géén programmaverbintenis, maar pure marketing was. Het laatste wat we bij Nateus zagen en dat enigszins met ethisch beleggen (maar dan alleen het milieu-aspect ervan) te maken heeft, is de lancering van een tijdelijk aangeboden kapitaalsgarantiefonds Onyx Security (met als onderliggend investeringen in hernieuwbare energievoorziening) waardenin oktober 2008. Kort daarna kwam ook Ethias hard in aanraking met de realiteit van de financiële crisis. Om zijn boekhouding op te poetsen en de nodige solvabiliteit te behouden werd Nateus inmiddels verkocht aan andere verzekeraar Mercator.
In diezelfde periode maakte ik, dan in mijn functie van bankagent, eveneens diverse switches mee. Het lijkt in de financiële wereld soms gladder te zijn dan op een ijspiste. Mijn ouders hadden sinds de jaren ’60 een agentschap bij Eural Spaarbank.
Die behoorde toen tot de invloedssfeer van Paribas België. Ook daar kwam vanaf eind de jaren ’90 een fusie- en verkoopcarrousel op gang. Als mijn cronologie me niet in de steek laat kwam er eerst een fusie met de eveneens kleine spaarbank Unispar. Na een creatieve brainstorm kwam daar de sprankelende naam Eural-Unispar bovendrijven.
Daarna werd Paribas Artesia Banking Corporation met het van BAC naar Bacob omgedoopte kantorennet uit de christelijke arbeidersbeweging; En die structuur vervelde door samenwerking met Gemeentekrediet tot Dexia.
Eural Spaarbank was het kanaal voor de zelfstandige agent. Deze spaarbank is hierbij ook wel van het kastje naar de muur gezonden. Het aantal computerconversies was er niet meer op 1 hand te tellen. Op zeker ogenblik kondende agenten binnen Eural ook enkele fondsen van Dexia verdelen. Toen werd het mogelijk om enkele ethische fondsen bij mijn klanten aan te prijzen.
Maar omdat de geschiedenis zich af en toe ook domweg herhaalt, gebeurde daar hetzelfde als met het Belstar-verhaal. Dexia had niet echt een uitgeschreven plan met de kleine zelfstandige bankpoot. En had in zijn expansieplannen ook geld nodig. Daarom verkocht het Eural Spaarbank aan ING, die het inschoof in zijn kanaal van zelfstandige agenten met naam Record Bank. Ook hier was 1 van de eerste dingen die men deed de banden me de oude eigenaar doorknippen. De Dexiafondsen verdwenen uit het aanbod en voortaan werden de neuzen gericht op de fondsenfabriek van ING.
Het zal de lezer niet moeilijk vallen om te concluderen dat het voor een zelfstandig agent of voor een makelaar in die context niet echt gemakkelijk was om een consistente lijn uit te zetten. Nieuwe bazen, nieuwe wetten. En vooraleer je bepaalde procedures of producten in de vingers kreeg, werd je reeds opnieuw doorverwezen naar een ander hoofdstuk.
Wat hebben we daaruit geleerd? Dat fusie en globalisering vooral door klanten en kantoormedewerkers gedragen worden. En dat strategische beleidslijnen van een dochterbedrijf met 1 vingerknip van de moeder ongedaan gemaakt kunnen worden. Ergens in die bewegingen zijn mensen langs de kassa gepasseerd. Maar het zijn niet de klanten en de medewerkers geweest.