EET is geen bevel aan een door anorexia geplaagde tiener. Het is een letterwoord dat staat voor European ESG Template. Het wordt een nieuw informatiedocument waarmee je als belegger duidelijkheid (zou) moet(en) krijgen of een specifiek fonds wel die accenten legt die jij belangrijk vindt in je eigen waarden- en normenpatroon. Als het correct uitgewerkt wordt, zou dit wel eens kunnen uitgroeien tot een nieuw kompas voor de belegger.
Even recapituleren: Waar komt dit vandaan?
Het kadert in de uitrol van het Europees Actieplan: duurzame groei financieren. Daarbij wil men de financiële wereld inzetten voor een duurzamere wereld. Dit betekent onder meer:
- kapitaalstromen heroriënteren naar een duurzamere economie
- duurzaamheid zien als een te beoordelen onderdeel bij risicobeheer
- transparantie en langetermijndenken stimuleren
Naast het uitwerken van een taxonomie over wat duurzaam is en wat niet, heeft men onder meer de SFDR-regelgeving ingevoerd. Dit gebeurde per 10/03/2021. Die laatste regelgeving dient nog verder verfijnd. Tot heden was het zo dat vermogensbeheerders, banken, verzekeraars, … hun beleggingsproducten dienden in te schalen als niet-duurzaam (art. 6), inspelend op 1 of meerdere ESG aspecten (art. 8) of echt duurzaam -concrete impact beogend- (art. 9). In feite spande men een beetje de kar voor het paard. Men moest zich in een categorie inschrijven, zonder dat al voldoende duidelijk was wat als duurzaam beschouwd wordt en wat niet (de EU Taxonomie was nog niet volledig uitgewerkt) (*).
Verplichting tot transparantie
Maar ook was de bewijslast én de informatieverplichtingen naar de consument -zodat ze hun positie duidelijk konden maken- nog niet uitgewerkt. Daarvoor was het wachten op de inwerkingtreding van de Regulatory Technical Standards (RTS). Zeg maar: de technische normering. Een verplichting zowel op niveau van de uitgever (vermogensbeheerder) als van het product zelf (fonds X, …). Die RTS werd uiteindelijk op 6 april 2022 afgeklopt en treedt in werking per 01/01/2023. Hiermee is nu duidelijk wat vermogensbeheerders die in de EU fondsen verkopen juist openbaar moeten maken. Er zijn specificaties rond bijkomende verplichtingen op de website en bij zowel precontractuele – als periodieke informatie.
Publicatie van wat ingaat tegen duurzaamheid
Vermogensbeheerders
Op de website van vermogensbeheerders zal moeten te lezen zijn wat de voornaamste nadelige gevolgen voor duurzaamheid zijn bij bedrijven waar zij in beleggen.
Het gaat onder meer over milieukwesties als uitstoot van broeikasgassen, gebruik van fossiele brandstoffen en niet-hernieuwbare energie, gevaarlijk afval, … . Evenals chemische productie of betrokkenheid bij ontbossing.
Ook sociale kwesties dienen aan bod te komen. De loonkloof tussen mannen en vrouwen, ontbreken van beleid mbt. kinderarbeid, discriminatie, mensenhandel, …
Verder onder meer blootstelling aan controversiële wapens, …
Financiële adviseurs
Financiële adviseurs als bankiers, financiële planners, verzekeringsmakelaars moeten eveneens hun eigen negatieve duurzaamheidsbijdrages publiceren. Verder moeten ze duidelijk gaan maken met welke factoren uit de gegevens van de vermogensbeheerders (en in welke volgorde) ze rekening houden bij hun selectie van fondsen die zij geschikt achten voor verkoop.
Een vast sjabloon
Als iedereen op eigen houtje zijn “zonden” publiceert, dan wordt dit een onoverzichtelijk zootje. Terwijl men juist transparantie beoogt. Daarom werd op voorhand een vast sjabloon uitgewerkt: de EET (European ESG Template). Het gebruik ervan is niet verplichtend, maar we kunnen er wellicht van uitgaan dat de meeste aanbieders zich hierop zullen baseren.
Er komt ook een nieuwe versie van EMT (European MiFID Template). Hiermee dienen de financiële adviseurs in tegenstelling tot vroeger bijkomend te polsen naar de duurzaamheidsvoorkeur van de klant. Het aanvoelen is dat die EMT niet zal volstaan voor de financiële adviseur. Immers ‘duurzaamheid’ is een niet duidelijk gedefinieerd begrip. Klanten, die dit belangrijk vinden, zullen vaak onderling toch andere accenten leggen. Wat klant A onder “duurzaam” verstaat en waar hij (m/v/x) zeker niet wil dat zijn geld naartoe gaat of waarin hij juist wel wil investeren, kan compleet anders zijn dan wat klant B voor ogen heeft.
Het zal er dus voor een goede adviseur op aan komen om de details in de EET (European ESG Template), te kennen. Pas dan zal deze kunnen inspelen op de correcte prioriteiten van de klant. Welk fonds voldoet het best aan zijn specifieke wensen?
Werk aan de winkel
Zowel voor vermogensbeheerders als voor financiële adviseurs breekt er dus een periode aan waar zij hun tenen mogen uitkuisen. Zo publiceerde FSMA, de Belgische regelgever, per 29/04/2022 het huiswerk dat door verzekeringsondernemingen dient afgewerkt te worden. Maar niet alleen voor hen. Voorafgaandelijk moet een inventaris opgemaakt worden van alle relevante gegevens die in de regelgeving zijn opgesomd. Een soort encyclopedie van data. Dit werk is aangevat door FinDatEx. Een samenwerkingsverband waar de meeste financiële dienstverleners binnen Europa in vertegenwoordigd zijn. Uit al die data moet dan gedestilleerd worden wat in de EET moet staan.
Dat hierbij een enorme hoeveelheid informatie over de onderliggende bedrijven waarin men belegt moet verwerkt worden staat buiten kijf. Gegevens die bedrijven zelf slechts in de toekomst verplicht op een conforme wijze dienen op te lijsten. Die CSDR of Corporate Sustainability Reporting Directive, moet immers maar voor het eerst per 01/01/2024 gepubliceerd worden. Dus ook hier weer wordt de kar voor het paard gespannen, gezien RTS en EET reeds een jaar eerder in voege komen (*).
Het is dus niet realistisch om te verwachten dat de EET (European ESG Template) van bij aanvang in 2023 reeds alle relevante gegevens zal bevatten. Het wordt “a work in progress”, waarvan de volledig correcte uitwerking – als die al te realiseren is – zeker nog een paar jaar van ons verwijderd is.
Papier hier!
Met die extra verplichtingen op websites en op papier (of digitaal) af te leveren, voegt de beleggingsmarkt zich stilaan bij de kampioenen in het produceren van vervuiling. Ze vereist extra permanente computerrekenkracht in the cloud (waar gelukkig ook ingezet wordt op hernieuwbare energie) en laat printers extra spuiten op bijkomende riemen papier.
Veel van die informatie wordt amper of niet gelezen door particuliere beleggers. Een beetje vergelijkbaar met de 10-dubbel geplooide bijsluiters bij medicamenten, voorgeschreven na consultatie bij een dokter. Dat zal allemaal wel zijn bijdrage leveren aan het verhogen van het BNI. En ieder verantwoordelijk niveau kan zijn paraplu opsteken en beweren dat het nodige gebeurt is ter bescherming van de consument. Maar wellicht is alleen Holle Bolle Gijs het gelukkigst met het eindresultaat. Transparantie heeft niet alleen voordelen. Het veroorzaakt ook een maatschappelijke kost.
Update 15/02/2023
De publieke beschikbaarheid van de European ESG Templates lijkt op vandaag problematisch. Uit dit artikel blijkt dat ze in overvloed aanwezig zijn. Echter tot op heden kon ik niet localiseren waar deze consulteerbaar zijn voor het publiek . Bij Schroders vindt je bijv. wel vermelding van hun EET-document. Maar zo je het download bevat het vooral lege velden.
Nochtans lees je op deze pagina onder de rubriek The industry challenge onder het tabblad Who does it impact? … dat EET moet voorzien worden voor alle producten aangeboden binnen de EU. Inclusief de fondsen die onder de SFDR-regelgeving vallen onder artikel 6, 8 of 9. … .Onder het tabblad Who needs EET? lees je dan weer dat financiële adviseurs (zoals verzekeraars en verzekeringstussenpersonen) nood hebben aan EET. Zij moeten immers aan hun rapporteringsverplichtingen volgens SFDR voldoen. En ze zouden EET kunnen gebruiken om een fondsenselectie te maken die beantwoordt aan de duurzaamheidsvoorkeuren van de klant. Een vereiste opgelegd door IDD en MiFID.
EET zou je kunnen beschouwen als een soort landkaart waardoor je makkelijker kan navigeren van punt A (de vraag van de klant) naar punt B (een gepast aanbod). Voorlopig lijkt het er dus op dat financiële adviseurs quasi blind moeten varen, terwijl ze toch de verantwoordelijkheid om in een gepast aanbod te voorzien moeten torsen. Een weinig benijdenswaardige positie. Niet alleen op juridisch vlak trouwens. Hoe kan je bvb. een blijvende vertrouwensband met de klant uitbouwen als je de middelen niet hebt om deze te brengen waar hij (m/v/x) wil zijn?
Update 14/06/2023
De situatie verbetert niet echt. Nog steeds is het moeilijk, zo niet onmogelijk, om als particuliere belegger aan de EET-informatie te komen. Al zeker is deze niet beschikbaar op een gebruiksvriendelijke wijze. Het feit dat EET niet verplichtend gesteld is, maar een soort gentlemans’ agreement vanuit de sector naar de belegger in het vooruitzicht gesteld was zorgt er ook voor dat er zo goed als niets te vinden is dat hetzij op een excuses naar de eindklant of een aanwijziging voor een duidelijke timing kan beschouwd worden.
—————————————————————————————————————————————————————————–
(*) Een kluwen van politici, administratie en lobbyisten, … verdienen flink geld aan Europa. Terwijl ze er kennelijk niet in slagen zaken die ze zelf uitwerken op elkaar af te stellen. Soms kan je spontaan wat begrip opbrengen voor Euroscepsis %-(.