Aan Karl Otto Pöhl,-wijlen Duits centraal bankier en staatssecretaris van Financiën- wordt de uitspraak toegeschreven: “Inflatie is als tandpasta. Eenmaal uit de tube krijg je ze er niet meer terug in.”

Na een kleine 10 jaar allerlei inspanningen geleverd te hebben om een inflatie dicht tegen de 2 % te creëren teneinde de economie op gang te krijgen, stellen de centrale bankiers in de VS en Europa nu eindelijk vast dat de rente stijgt. Of is ze reeds op hol geslagen?

In Europa zitten we nog lang niet aan de verhoopte 2 % inflatie. Vandaar dat de ECB alleen maar de intentie heeft om tijdig af te remmen in zijn QE (geldcreatie). Ondanks dit is de recente rente-opstoot is toch aanzienlijk.

In de VS is de rente al enkele keren door de Fed opgetrokken. De VS zitten verder in de economische cyclus dan Europa. Daar is QE reeds stopgezet en probeert men de rente nog systematisch wat hoger te krijgen.

Na 10 jaar crisisbestrijding met openstaande geldkraan, was het te verwachten dat de wending ooit eens zou komen. 2017 was immers een jaar waar de volatiliteit quasi onbestaande was. De meeste voorspellers dachten dat 2018 meer volatiliteit zou kennen, maar die werd in feite eerder naar het midden van het jaar of op het einde van de zomer verwacht (samenvallend met het verwachtte einde van de Europese QE).

De quasi volledige tewerkstelling in de VS gekoppeld aan de belastinghervorming die Trump het bedrijfsleven (en in veel mindere mate de bevolking cadeau deed) doet echter vrezen dat de inflatie terug de kop zal opsteken. Immers, gigantische geldstromen worden gerepatrieerd naar de VS door die belastinghervorming. Als dit geld geïnvesteerd moet worden en hiervoor extra tewerkstelling nodig is, dan zullen de lonen quasi onverbiddelijk stijgen. Een krappe arbeidsmarkt, met een beleid waarin men niet echt inspeelt op kansen creëren voor migranten, doet loondruk ontstaan. Des te meer omdat in de VS per 01/01/2018 in 18 staten en 20 steden de minimumlonen opgetrokken werden.

Of dit de trigger is die er voor zorgde dat de VIX-barometer (gezien als waardemeter voor volatiliteit)  plots terug de hoogte inschoot is momenteel onbekend. Ook de gestage daling van de waarde van de dollar (of de stijging van de euro) kan hier belangrijk in geweest zijn. Immers het economisch herstel in Europa en elders kan gefnuikt worden nu bedrijven uit de VS goedkoper op de markt komen.

Maar het kan natuurlijk ook gewoon stoom aflaten zijn na de oververhitting die al maanden (sinds Trump aan de macht kwam) bezig was.

Dit alles is een beetje hard ontwaken. Koersen die terwijl je aan het slapen was steeds hogere hoogtes opzochten. Je raakt dat vlug gewend. Dan doet een plotse trendbreuk pijn. En staat de pers weer klaar om op paniek in te spelen.

Wellicht slaat de pendel nu in overdrive de verkeerde kant uit en komt er geleidelijk terug een normalisering. Tot slot van rekening is dit wat een pendel doet: links en rechts uitslaan en uiteindelijk de tijd doen vooruitgaan.  Eerder terug naar normaal dus.  Maar we zijn dit allemaal niet meer gewend en daarom is er al die aandacht (angst).

Beste reactie is  wellicht  de paniek laten overwaaien. Tenzij je ervan overtuigd bent dat we aan de rand van de afgrond staan én geneigd zijn om een stap vooruit te zetten. Er zijn natuurlijk objectief veel elementen die tegenzitten (denk maar aan hoge schulden in de westerse landen), maar de meeste ervan waren er in het verleden ook en werden toen overruled door positieve berichten (een quasi wereldwijde beter dan gematigde economische groei (goldilocks)).

De terugkeer van de volatiliteit is in feite geen slechte zaak. Als de beurzen, aandelen en beleggingsfondsen af en toe eens wat zakken, dan wordt lucht uit overgewaardeerde stukken gelaten. En dat zijn momenten dat er terug meer koopgelegenheden komen voor stukken die de voorbije periode overgewaardeerd waren.

Al bij al zal het huidige rumoer wellicht koelen zonder blazen. Maar we moeten toch  het volgende in ons achterhoofd houden: beleggers zijn periodisch manisch (alles kan alleen maar hoger)-depressief (alles kan alleen maar slechter). Het ligt er gewoon aan welke verhalen in de media en in de geesten primeren. Een beetje zoals in het echte leven, waar bijv. de maatschappelijke angst voor terreur de agenda beheerst ook al komen er een pak meer mensen om in het verkeer. Momenteel ziet het er niet naar uit dat de dominante (positieve) canon kantelt. Maar ooit komt dat moment er toch aan.